Table of Contents | Words: Alphabetical - Frequency - Inverse - Length - Statistics | Help | IntraText Library

---

William of Tyre
Historia rerum in partibus transmarinis gestarum

I IntraText Edition CT
Copyright Èulogos 2007 - See also: Credits

---

IntraText CT is the hypertextualized text together with wordlists and concordances.
Help: Overview - Text & search - Lists - Concordances - Glossary - For easier reading...

- Table of Contents -

---

Statistics and graphs (Occurrences: 255134. Words: 30695)

• INCIPIT HISTORIA RERUM IN PARTIBUS TRANSMARINIS GESTARUM A TEMPORE SUCCESSORUM MAHUMETH USQUE AD ANNUM DOMINI MCLXXXIV EDITA A VENERABILI GUILLELMO TYRENSI ARCHIEPISCOPO. INCIPIT PROLOGUS.
• HISTORIA RERUM IN PARTIBUS TRANSMARINIS GESTARUM LIBER PRIMUS
  • CAPUT PRIMUM. Quod tempore Heraclii Augusti, Homar filius Catab, tertius post Mahumeth, dux Arphum, universam occupavit Syriam.
  • CAPUT II. Quae fuit occasio, quod ita subito Orientem occupavit; et quod idem Hierosolymam veniens, templum Domini reaedificari praecepit.
  • CAPUT III. Quanto tempore sub alternis dominiis Syria jugum passa est servitutis: et quomodo fidelibus, qui sub infidelium ditione degebant, utilis fuit amicitia magnifici imperatoris Caroli, cum Aarum rege Persarum contracta.
  • CAPUT IV Quomodo in potestatem devenit Aegyptii caliphae, et quomodo Heque nequissimo regnante, servitutis jugum super fideles factum sit intolerabilius; et de ruina ecclesiae Hierosolymitanae.
  • CAPUT V. Quae erat conditio fidelium per illud tempus inter infideles.
  • CAPUT VI. Quomodo patri nequam, filius Daber egregius moderator regni successit: et precibus domini Romani, Constantinopolitani imperatoris, reaedificatur ecclesia, cooperante Joanne Carianite, Constantino monacho necessaria ministrante.
  • CAPUT VII De ortu et prima origine gentis Turcorum.
  • CAPUT VIII. Quot et quantis vitiis per illud tempus subjectus esset mundus.
  • CAPUT IX. Quomodo peccatis exigentibus, Persae usque ad Hellespontum universas occupaverunt regiones.
  • CAPUT X. Quomodo per idem tempus fidelium turbae ad Urbem sanctam accedebant, et qua conditione habebantur tam intus quam extra: et quomodo in manus Turcorum iterum restituta est civitas.
  • CAPUT XI. De adventu viri Dei, Petri Eremitae; et collatione ejus, et venerabilis viri Simeonis patriarchae Hierosolymorum.
  • CAPUT XII. Revelatio quae facta est eidem Petro, in ecclesia Sanctae Resurrectionis.
  • CAPUT XIII. De controversia inter imperatorem Henricum, et Gregorium papam septimum: et quomodo Urbanus ejus successor, Petrum ab Jerosolymis reversum, benigne suscepit.
  • CAPUT XIV. De ingressu domini Urbani papae ad partes ultra montanas, et synodo apud Clarummontem habita.
  • CAPUT XV. Exhortatio domini papae ad populum, pro via Hierosolymitana.
  • CAPUT XVI. Qui de principibus ad iter se obtulerunt; et de signo crucis, quod ituri vestibus suis in signum voti et futurae peregrinationis imprimebant.
  • CAPUT XVII. Nomina principum qui de regno Francorum et Teutonicorum iter assumpserunt.
  • CAPUT XVIII. Galterus Sensaveir primus viam ingressus, Constantinopolim pervenit.
  • CAPUT XIX. Petrus Eremita subsecutus, per Hungariam transiens, Hungarorum sentit perfidiam.
  • CAPUT XX. Apud Niz urbem Bulgariae, inter peregrinos et Bulgaros tumultus oritur periculosus.
  • CAPUT XXI. Petrus fugientem suum revocat exercitum, et iterum cum Bulgaris quaerit pacifice convenire; sed factus est error novissimus pejor priore, et dissipatae sunt ejus legiones.
  • CAPUT XXII. Petrus, recollecto profligatarum legionum suarum residuo, Constantinopolim pervenit; et transito Bosphoro, castrametatur in Bithynia.
  • CAPUT XXIII. Exercitus ejus, eo absente, a finibus Nicaenis praedas agit, et juxta urbem Nicaenam oppidum expugnat.
  • CAPUT XXIV Solimannus Turcorum princeps praedictum recuperat oppidum; et quotquot in eo reperit, gladio perimit.
  • CAPUT XXV Concitatur adversus eumdem Solimannum ob caedem fratrum universus exercitus, et pugnans adversus eum consumitur.
  • CAPUT XXVI. Sotimannus victor nostrorum castra diripit: residuum populi aut captivum trahit, aut perimit; castrum Civitot obsidet; sed, audita imperatoris legatione, recedit.
  • CAPUT XXVII. Godescalcus, sacerdos quidam Teutonicus, iterum exercitum ducens, in Hungariam pervenit; qui turpia in Hungaros operari non veretur.
  • CAPUT XXVIII. Epistola regis Hungarorum ad praedictum Godescalcum, et ejus exercitum; et interitus eorumdem miserabilis.
  • CAPUT XXIX. Quomodo praecedentes exercitus subsecuta est insensatorum hominum multitudo infinita, Judaeorum interimens populum, et absque disciplina incedens.
  • CAPUT XXX. Quomodo castrum Meeszeburg obsederunt, et septingentos ex Hungaris interfecerunt, et tandem divinitus in fugam versi, pene omnes ab Hungaris interfecti sunt
    
    
• LIBER SECUNDUS
  • CAPUT PRIMUM. Quo tempore dux Godefridus iter arripuerit, et qui nobiles cum eo, et quomodo usque in Hungariam pervenerit.
  • CAPUT II. Legatio ejusdem ducis ad Calemanum regem Hungariae, per Godefridum de Asca, et responsum ejusdem regis ad eumdem ducem.
  • CAPUT III. Colliguntur adinvicem rex et nostri principes, et datur Balduinus ducis frater regi obses; transcursaque Hungaria, et fratre recepto, dux a rege multis muneribus honoratur.
  • CAPUT IV. In terram imperatoris nostrae legiones ingrediuntur: describitur introitus, et Graecorum miseria significatur.
  • CAPUT V. Dux legatos ad imperatorem dirigit, ut Hugonem Magnum, et alios nobiles solvat, quos detinebat in vinculis: universa regio praedae exponitur, et tandem nostri Constantinopolim perveniunt.
  • CAPUT VI. Imperator ad se ducem invitat, ille renuit introire; graves oriuntur inter eos inimicitiae: fraude imperatoris, ducis exercitus transfertur ad locum angustiorem.
  • CAPUT VII. Descriptio situs urbis Constantinopolitanae. Dux legatos ad imperatorem dirigit; exercitus noster a Graecis ex improviso sustinet insidias.
  • CAPUT VIII. Ad urbem revertitur exercitus, et ingens pugna committitur. Graecorum fit strages maxima.
  • CAPUT IX. Populus ad arma convolat, regionem depopulatur universam: ingens fit in castris victualium opulentia.
  • CAPUT X. Nuntius Boamundi ad ducem accedit, ne cum imperatore conveniat deposcit: responsio ducis.
  • CAPUT XI. Imperator misso filio Joanne Profiro genito et dato obside, ducem ad se invitat. Dux ad eum ingreditur; eum imperator adoptat; pax inter eos reformatur.
  • CAPUT XII Dux muneribus cumulatus sumpta ad tempus licentia egreditur: rerum venalium forum exhibetur; ducis legiones Bosphorum transeunt et in pago Chalcedonensi castrametantur.
  • CAPUT XIII. Boamundus accelerat; describuntur nobiles qui eum sequuntur; imperator occulte ei parat insidias.
  • CAPUT XIV. Epistola imperatoris Alexii ad Boamundum. Irruit clam exercitus imperatoris in castra Boamundi. Capiuntur quidam, qui malitiam imperatoris detegunt
  • CAPUT XV Occurrit dux domino Boamundo, et invitum quasi ad imperatorem introducit; ubi plurimum honoratur. Tancredus interim legiones transfert in Bithyniam, ubi ducis cohortibus sociantur.
  • CAPUT XVI. Comes Flandrensium Robertus cum suis adest, ab imperatore vocatus introducitur, et muneribus ingentibus susceptis mare transit, et praedictis sociatur principibus.
  • CAPUT XVII. Comes Tolosanus, et episcopus Podiensis cum suis agminibus per Dalmatiam properant, multam difficultatem itineris in ea regione perpessi.
  • CAPUT XVIII. Apud Durachium eidem comiti imperialis occurrit legatus; episcopus Podiensis a Bulgaris capitur; sed Domino miserante liberatur. Iterum apud Rodestum tam imperatoris quam principum nostrorum eidem occurrit legatio.
  • CAPUT XIX. Comes relicto exercitu, ad imperatorem properat; cum eo non convenit. Imperator fraudulenter praecipit, ut in ejus irruatur exercitum.
  • CAPUT XX. Comitis absentis clam a Graecis impugnatur exercitus. Comes indignatur; imperator facti poenitens, et sibi timens, principum interventionem postulat, suam allegans innocentiam.
  • CAPUT XXI. Comes intervenientibus principibus imperatori reconciliatur. Invitat imperatorem, ut cum reliquis principibus proficiscatur. Qui mare transierant, versus Nicaeam contendunt. Comes eos protinus insequitur.
  • CAPUT XXII. Robertus Normannorum comes, et dominus Eustachius ducis frater, cum suis legionibus Constantinopolim perveniunt, ab imperatore ingentibus donis, et multa praeventi honorificentia. Deinde transeuntes Hellespontum, reliquis principibus se associant.
  • CAPUT XXIII. Tatinus quidam imperatori familiaris, nostris associatur principibus, vir subdolus nimium, et iniquitate notabilis.
    
    
• LIBER TERTIUS
  • CAPUT PRIMUM. Descriptio urbis Nicaenae, et ejus praerogativae; quod Solimannus, qui in ea dominabatur, ex universo Oriente Turcorum ingentes contra nostros collegerat copias, latens insidiis, ut nostros irrueret.
  • CAPUT II. Nostri urbem acrius impugnant: cives tamen per lacum liberum habent discursum. Solimannus consolatoriam civibus mittit epistolam.
  • CAPUT III. Capitur epistolae bajulus, et universa principibus hostium reserat secreta. Comes Tolosanus (qui solus aberat) velox accedit, a principibus reliquis citatus.
  • CAPUT IV. Solimannus de montibus descendens, in castra violentus irruit; sternitur ejus exercitus; signa victoriae ad imperatorem diriguntur; ille principes remunerat.
  • CAPUT V. Locantur principes deputatis sibi stationibus, et urbs undique obsessa impugnatur; quidam nobiles procumbunt in acie.
  • CAPUT VI. Machina quaedam muro applicata, a civibus obteritur, sub qua multi nostrorum pereunt. Lacus nostrorum obstat conatibus.
  • CAPUT VII. Nostri naves a mari deferunt in plaustris; lacum occupant; cives nostrorum admirantur argumentum, et desperant.
  • CAPUT VIII. Iterum ex omni parte civitas oppugnatur. Comes Tolosanus contra se positam turrim machinis et omni arte debilitare nititur; sed, resistentibus civibus, opera consumitur.
  • CAPUT IX. Factum ducis Godefridi memoriale. Cives in machinas nostras ignem immittunt; casus cujusdam viri nobilis lamentabilis.
  • CAPUT X. Quidam principibus se offert artifex, machinam construit, turrim suffodit, suffossam diruit.
  • CAPUT XI. Uxor Solimanni cum duobus filiis fugiens capitur. Desperant cives; cum Tatino Graeco de deditione tractant; mittuntur ad imperatorem super eo a principibus nuntii.
  • CAPUT XII. Imperator, missis nuntiis, urbem recipit; principibus gratias agens, munera mittit. Indignatur populus; pacta confracta queritur; captivos Constantinopolim ductos, imperator remittit ad propria, muneribus honoratos.
  • CAPUT XIII. Soluta obsidione iter arripuit exercitus. Dividuntur ab invicem principes. Solimannus cum innumeris copiis iterum occurrit.
  • CAPUT XIV. Pugna committitur. Cadit Willelmus Tancredi frater, et totus Boamundi in arcto nimis constituitur exercitus; Tancredus pene capitur.
  • CAPUT XV. Adsunt reliqui principes; fratribus oppressis subveniunt; vertitur in fugam Solimannus; perit ejus exercitus; nostri uberrima reportant spolia. Iterum unitur exercitus.
  • CAPUT XVI. Pisidiam ingressae, prae aquarum inopia supra modum laborant legiones. Periclitatur miserabiliter exercitus.
  • CAPUT XVII. Dividuntur ab invicem quidam de principibus, et circumjacentes oberrant regiones. Dux cum urso dimicans pene occiditur.
  • CAPUT XVIII. Comes Tolosanus ad mortem infirmatur. Exercitus Lycaoniam pertransiens, Maresiam pervenit. Uxor Balduini moritur.
  • CAPUT XIX. Tancredus in Ciliciam descendens, Tarsum obsidet. Balduinum ducis fratrem ad easdem partes venientem honeste suscipit.
  • CAPUT XX. Balduinus Tancredi vexillum de arce civitatis dejici mandat; suum ibidem locat. Tancredus indignatus recedit. Guelfo Adamam occupat.
  • CAPUT XXI. Tancredus Mamistram in eadem regione violenter obtinet.
  • CAPUT XXII. Balduinus Tarsum occupat. Trecenti de nostris casu miserabili, ante portam urbis pereunt.
  • CAPUT XXIII. Populus contra Balduinum arma corripit; sed tandem sedatur. Classis quaedam apud Tarsum applicat virorum occidentalium.
  • CAPUT XXIV. Balduinus, Tarso capta, Mamistram venit. Pugnant invicem ipse et Tancredus; sed mox reconciliantur.
  • CAPUT XXV. Balduinus ad majorem revertitur exercitum. Tancredus universam impugnat et obtinet Ciliciam. Finitimi principes, oblatis muneribus, ei se conciliare festinant.
    
    
• LIBER QUARTUS
  • CAPUT PRIMUM. Balduinus ducis frater ad majorem reversus exercitum, instinctu Pancratii iterum assumpta militia, in partem septentrionalem descendit, et usque ad Euphratem universam occupat regionem.
  • CAPUT II. Fama ejus longe lateque diffunditur; a civibus Edesanis vocatur. Transito Euphrate, illuc accelerat, insidias in itinere perpessus; occurrit ei populus Edessanus, et multa laetitia in urbem introducit.
  • CAPUT III. Dux civitatis facti poenitens, ejus successibus invidet; pacta rescindere nititur, sed tandem victus a populo, eum fraudulenter adoptat in filium.
  • CAPUT IV. Rogatu civium Samosatum obsidet. Cives adversus ducem suum, virum inutilem, conspirant, recolentes quantas eis intulerat injurias.
  • CAPUT V. Edessani ducem praedictum interficiunt; Balduinum sibi praeficiunt in dominum; ipse vero Samosatum praedictam a Balduc, qui ei praeerat, multo emit pretio.
  • CAPUT VI. Sororgiam civitatem obsidet. Obsessam violenter occupat, gratiam apud populum suum demerens infinitam.
  • CAPUT VII. Directi quidam a majore exercitu, urbem Artesiam violenter occupant. Quo rumore exciti Antiocheni, illuc cum multa properant militia; nostris insidias praestruunt; urbem impugnant; nihil proficientes redeunt, ponte tamen prius communito.
  • CAPUT VIII. Major exercitus Artesiam pervenit: inde, praemissis quibusdam, qui praetentarent vias, ad pontem accedunt, et invitis hostibus fluvium transeunt.
  • CAPUT IX. Descriptio urbis Antiochenae et ejus dignitatis.
  • CAPUT X. In qua provincia sita est; descriptio quoque situs ejus.
  • CAPUT XI. Quis erat dominus in ea, et quomodo audito nostrorum adventu, urbem prius communierant, ex vicinis urbibus; copiis in ea collectis.
  • CAPUT XII. Deliberatio nostrorum principum, et accessus expeditionum ad urbem.
  • CAPUT XIII. Disponuntur principes circa urbem stationibus congruis, et urbem vallant obsidione; cives timore consternantur.
  • CAPUT XIV. Nostri super flumen pontem erigunt ligneum, ut liberius pabulatum exeant. In castra comitis Tolosani a civibus fiunt eruptiones repentinae.
  • CAPUT XV. Comes contra eos varia percurrit argumenta; tandem porta, objectis molibus, obturatur.
  • CAPUT XVI. Nostris pabulatum egressis, hostes occurrerunt; fit conflictus acerrimus: multi ex utroque exercitu cadunt, tum confossi armis, tum submersi flumine.
  • CAPUT XVII. Consumptis necessariis, coepit fames invalescere, populus inopia laborare, pluviarum intemperie putrefieri tentoria, exercitus deperire.
  • CAPUT XVIII. Boamundus et Flandrensis; cum ingenti militia pabulatum exeunt. Cives interim in castra clam irruunt, nostris damnum et injuriam irrogantes.
  • CAPUT XIX. Qui pabulatum exierant, inventis hostibus et devictis, cum praeda redeunt et spoliis uberibus.
  • CAPUT XX. Suenno Danorum regis filius exercitum subsequens, cum suis copiis juxta urbem Finiminis a Turcis interficitur.
  • CAPUT XXI. Tatinus vir subdolus, tanquam vitualium commercia missurus, et imperatorem rogaturus ut subveniat, ab exercitu discedit non rediturus.
  • CAPUT XXII. Fame invalescente, et lue pestifera populum occupante, triduanum ab episcopis indicitur jejunium. Dux Godefridus plenam recipit sanitatem, et exercitus de ejus salute consolationem.
  • CAPUT XXIII. Exploratorum qui missi erant ab hostibus importunitas, per quoddam domini Boamundi factum memoriale compescitur.
  • CAPUT XXIV. Aegyptius calipha nuntios dirigit ad principes, foedus postulans, et eorum gratiam sibi conciliare quaerens.
    
    
• LIBER QUINTUS
  • CAPUT PRIMUM. Cives Antiocheni a finitimis subsidia vocant et obtinent: eorum auxilia circa castrum Harenc tentoria locant.
  • CAPUT II. Nostri principes, peditibus ad castrorum tuitionem relictis, cum equestri manu hostibus praecedunt obviam, victores in castra redeuntes.
  • CAPUT III. Cives cognito auxiliarium suorum casu graviter consternantur.
  • CAPUT IV Nostri castrum aedificant. Naves Januensium in portu applicant. Populus ad mare descendit, et insidias passus, ex parte corruit.
  • CAPUT V. Consilium ducis, et opus admirabile, contra sinistrum casum qui acciderat.
  • CAPUT VI. Hostes redeuntes cum victoria, ante portam civitatis nostrorum gladiis obtruncantur; cadunt ex eis duo millia. Dux loricatum per medium dividit.
  • CAPUT VII. Nostri in capite pontis praesidium construunt, victoriae signum ad naves dirigunt.
  • CAPUT VIII. Civitas subito amplius angustatur, munitione nova super Occidentalem constituta.
  • CAPUT IX. Dispersi ad exercitum redeunt. Balduinus ab Edessa singulis principibus munera dirigit.
  • CAPUT X. Nuntiatur in castris, hostilium copiarum adventus. Stephanus Blesensium comes, simulata aegritudine, ad mare descendit, non rediturus.
  • CAPUT XI. De statu civitatis dicitur. Boamundi cum quodam fideli de civitate, gratia contracta describitur.
  • CAPUT XII. Consilium per internuntios inter Boamundum, et praedictum fidelem virum.
  • CAPUT XIII. Laborat Boamundus ut ei civitas concredatur; solus Tolosanus comes contradicit.
  • CAPUT XIV. Qui in subsidium Antiochenis properabant, Edessam obsident; sed resistente viriliter Balduino, vacui recedentes Euphraten transeunt.
  • CAPUT XV. Nostri exploratores dirigunt de adventu hostium solliciti.
  • CAPUT XVI. Convenientes adinvicem deliberant. Boamundus secretum refert quod ei commiserat amicus.
  • CAPUT XVII. Gavisi principes Boamundo urbem concedunt; ipse cum amico de urbe tradenda tractat secretius.
  • CAPUT XVIII. Cives praedictum virum suspectum habent; ipse coram principe suam declarat innocentiam.
  • CAPUT XIX. Quantis angustiis fidelium populus, qui in urbe erat, premeretur: et quomodo strages eis destinata quievit.
  • CAPUT XX. Juxta consilium praedicti viri, exercitus de castris egreditur, circa noctem reversurus.
  • CAPUT XXI. Boamundus amicum sollicitat, ut opus compleatur: ille fratrem non consentientem perimit; Christianos per scalam demissam in urbem recipit.
  • CAPUT XXII. Intromissi aperiunt portam; exercitus, jam facti conscius, in urbem irruit. Civitas expugnatur.
  • CAPUT XXIII. Cives in praesidium se receptant; Acxianus extra urbem fugiens occiditur; multi de monte praecipites prosternuntur.
    
    
• LIBER SEXTUS
  • CAPUT PRIMUM. Describitur mons, et pars ejus ab hostibus occupatur, custodibus illuc locatis. Emittuntur ad mare qui populum evocent; et illatis victualibus civitas communitur.
  • CAPUT II. Trecenti a majore hostium praemissi exercitu, ante urbem discurrunt. Rogerius de Barnavilla incautius occurrens occiditur.
  • CAPUT III. Princeps major accedit, castra locat in montibus supra praesidium. Dux in porta Orientali prosternitur, ducenti pereunt de nostris.
  • CAPUT IV. Nostri infra urbem secus radicem montis vallum ducunt; pugnatur ibi; vincuntur hostes. Princeps hostium de monte descendit, urbem obsidet a parte inferiori.
  • CAPUT V. Populus infra urbem multa laborat inedia. Quidam nobiles clam inde aufugiunt; Boamundus universis praeficitur.
  • CAPUT VI. Comes Flandrensis praesidium ante Pontis portam, quoniam conservare non poterat, ultro deserit et incendit. Princeps hostium quosdam de nostris captos in Persidem dirigit.
  • CAPUT VII. Fame invalescente, populus ad immundos invitus convertitur cibos.
  • CAPUT VIII. Hostes clam unam pene de turribus occupant; Henricus de Ascha resistit viriliter, et pluribus occisis arcem obtinet violenter.
  • CAPUT IX. Hostes ad mare descendunt, incendunt naves, et in via multos de nostris perimunt.
  • CAPUT X. Stephanus comes Carnotensium ad imperatorem Constantinopolitanum proficiscitur.
  • CAPUT XI. Oratio ejus ad eumdem imperatorem, mendacio plena, perniciosa fidelibus.
  • CAPUT XII. Revertitur imperator ad propria: expeditiones quas in nostrorum subsidium collegerat, dissolvit, verbo credens praedicti comitis.
  • CAPUT XIII. Hostes, cognito imperatoris recessu, instant amplius. Desperant nostri, obsequia negant. Boamundus urbem incendit, ut eos de latebris eliciat, principes fugam meditantur, dux resistit.
  • CAPUT XIV. Petro cuidam fit revelatio; lancea Domini reperitur. Iterum confortatur populus.
  • CAPUT XV. De communi principum consilio mittitur Petrus Eremita legatus ad hostes: intrepidus peragit legationem.
  • CAPUT XVI. Revertitur Petrus ad proceres; hostium superbiam nostris insinuat; bellum indicitur.
  • CAPUT XVII. Ordinatis aciebus, urbem egrediuntur, Tolosano comite ad urbis tutelam derelicto.
  • CAPUT XVIII. Hostium princeps exitum parat impedire, sed nostri viriliter erumpunt.
  • CAPUT XIX. Nostris egredientibus ros de supernis infunditur, in quo consolationem receperunt universi.
  • CAPUT XX. Curbagath suas instruit acies; pugnatur cominus. Solimannus a tergo irruens, aciem Boamundi graviter opprimit; subveniunt principes. Turci deficientes ignem subjiciunt, ut fumum excitent.
  • CAPUT XXI. Fugit hostium princeps; legiones eorum perimuntur; qui evaserunt, versi sunt in fugam.
  • CAPUT XXII. Redeuntes a caede hostium nostri, de castris eorum infinita reportant spolia.
  • CAPUT XXIII. Civitate composita, ecclesias mundant et reparant; clericum in eis ordinant studiose.
    
    
• LIBER SEPTIMUS
  • CAPUT PRIMUM. Diriguntur nuntii ad imperatorem Hugo Magnus et comes Heumacorum; Balduinus comes in via defecit; Hugo Magnus non revertitur. Podiensis episcopus moritur; lues oritur.
  • CAPUT II. Vociferatur populus ut Hierosolymam eatur; differtur iter usque ad Kal. Octobris. Boamundus in Ciliciam descendit, et regionem recepit universam.
  • CAPUT III. Dominus Hasarth contra dominum suum Rodohan a duce petit auxilium. Dux, evocato fratre Balduino, illuc properat.
  • CAPUT IV. Balduinus fratri occurrit cum ingentibus copiis. Reliqui principes ministrant auxilium. Fugit Rodohan. Quidam ex nostris in via pereunt; occiduntur hostium ad decem millia.
  • CAPUT V. Dux cladem declinans, in terram fratris secedit; quorumdam proditorum illic oppida diruit. Properant illuc et alii quidam principes, ut Balduini munificentiam consequantur.
  • CAPUT VI. Cives Edessani, indignati quod comes eorum solis uteretur Latinis, adversus eum conspirant: super quo Balduinus commonitus, conspiratores interficit.
  • CAPUT VII. Balas proditionem adversus comitem molitur; comes sibi praecavet; capiuntur ex ejus sociis quidam. Fulcherus Carnotensis casum reddit leviorem. Balduc proditor occiditur.
  • CAPUT VIII. Comes Tolosanus Albaram occupat: episcopum in ea constituit. Classis Teutonicorum applicat in portu. Clades non cessat.
  • CAPUT IX. Civitatem Marram obsident; obsessam capiunt. Dominus Wilhelmus Aurasicensis episcopus moritur. Gulferus de Turribus insignis habetur.
  • CAPUT X Dux ad fratrem revertitur, licentiam impetrat: rediens ad exercitum, insidias patitur in via; sed illaesus evadit.
  • CAPUT XI. Apud Marram oritur contentio inter comitem Tolosanum, et Boamundum. Boamundus partes comitis apud Antiochiam occupat. Principes apud Rugiam conveniunt, nihil utile statuentes. Populus fame laborat.
  • CAPUT XII. Comes in terras hostium ingressus, praedas inde ducit; populum vociferantem non perferens, iter arripit. Junguntur ei Normannorum comes et Tancredus.
  • CAPUT XIII. Praedonum incursus in itinere, comitis sustinet exercitus: contra quos comes prudenter irruit. Castrum repugnans effringitur. Ante Archis castra locantur, et finitimorum nuntii ad principes accedunt.
  • CAPUT XIV. Describitur Archis. Captivi ex nostris qui in urbe Tripolitana detinebantur, urbem obsidendam significant.
  • CAPUT XV. A castris egressi quidam, urbem Antaradon occupant viriliter; unde cum spoliis uberibus ad castra redeunt, et continuant obsidionem.
  • CAPUT XVI. Dux Godefridus cum Flandrensium comite et expeditionum residuo. Laodiciam pervenit, Guinimerum a vinculis expedit, classem ei restituens, Boamundus usque ad praedictam urbem abeuntes prosequitur.
  • CAPUT XVII. Dux, et qui cum eo erat exercitus, Gabulum obsidet. Tolosani fraus intercedit. Archis properantes reliquis associantur principibus; obsidio non proficit.
  • CAPUT XVIII. Renovatur quaestio de lancea Domini: Inventor rogum intrat accensum; paucis post diebus moritur.
  • CAPUT XIX. Nuntii, qui a nostris principibus missi fuerant in Aegyptum, revertuntur.
  • CAPUT XX. Imperatoris legati adsunt, de Boamundo conquerentes. Imperatorem nuntiat venturum; principes dissentiunt; pugnatur cum Tripolitanis, et vincuntur hostes; nostri victores in castra redeunt.
  • CAPUT XXI. Praeses Tripolitanus multa pecunia et muneribus a nostris pacem impetrat. Principes de fidelium consilio, qui in illis partibus habitabant, viam eligunt maritimam.
  • CAPUT XXII. Proficiscentes urbes praetereunt in littore maris sitas, Liddamque et Ramulam perveniunt.
  • CAPUT XXIII. Hierosolymitae viris fortibus, armis et victualibus, urbem communiunt diligenter. Cives fideles ex plurima parte extra urbem projiciunt.
  • CAPUT XXIV. Bethlehemitae ad principes legatos dirigunt; dirigitur illuc Tancredus, qui ecclesiam et locum occupat.
  • CAPUT XXV. Proficiscens exercitus Hierosolymam pervenit; sed interim excitatur tumultus, in quo cadunt nonnulli de hostibus.
    
    
• LIBER OCTAVUS
  • CAPUT PRIMUM. Descriptio situs urbis sanctae, in qua ostenditur quas regiones et quae habeat loca per circuitum.
  • CAPUT II. Quibus nominibus et quot appelletur civitas, et quod David eam regni solium constituerit. Quomodo Aelius Adrianus, de clivo, in montis verticem transtulerit. Et quaedam iterum de situ ejus.
  • CAPUT III. Quod partem duorum montium intra muri ambitum contineat, et quod sit Dominicae Resurrectionis, in alto vero templum Domini, et quae sit forma utriusque ecclesiae.
  • CAPUT IV Quod in loco arido et inaquoso sita sit civitas. De fonte Siloe. Et quomodo cives, audito nostrorum adventu, lacus dissipaverint, et obstruxerint fontes.
  • CAPUT V. Quo tempore noster exercitus ante urbem advenerit; et quis fuerit nostrorum, hostiumve numerus; et quo ordine castra sunt locata.
  • CAPUT VI. Quinta post obsidionem die urbem impugnant: ductu cujusdam fidelis in silvas descendunt, trabes deferunt, erigunt machinas.
  • CAPUT VII. Siti populus fatigatur; dumque aquas quaerunt longe positas, et reliqua vitae necessaria, ab hostibus perimuntur frequenter.
  • CAPUT VIII. Cives machinas construunt; ad resistendum se praeparant; fideles, qui cum eis erant, angariis afficiunt.
  • CAPUT IX. Classis Januensium apud Joppen applicat; mittuntur de exercitu, qui eos ad obsidionem deducant; patiuntur in itinere, qui missi fuerant, hostium insidias.
  • CAPUT X. Qui in classe advenerant, ad exercitum se conferunt, et in erigendis machinis plurimas praestant commoditates. Pacificantur ad invicem Tolosanus et Tancredus.
  • CAPUT XI. Indicantur populo Litaniae. In montem Oliveti ascendit universus populus.
  • CAPUT XII. Dux et duo majores comites de noctu castra sua transferunt; per gyrum ante urbem eriguntur machinae.
  • CAPUT XIII. Oppugnatur civitas et vehementissimus hinc inde fit conflictus; sed nox interposita litem dirimit.
  • CAPUT XIV. Nocte illa, in multa anxietate tam obsidentes quam obsessi permanent.
  • CAPUT XV. Sequenti die redeunt in idipsum, et solito vehementius impugnatur civitas. Pereunt veneficae, quae nostram machinam fascinatum venerant.
  • CAPUT XVI. Datur signum a monte Oliveti divinitus; et populus qui fatigatus erat, redit in pugnam acrius.
  • CAPUT XVII. In parte australi Tolosanus cum suis urbem nihilo cegnius impugnat.
  • CAPUT XVIII. Dux et qui cum eo erant, a castello ligneo pontem super murum deponunt; suos immittunt. Urbs capitur, porta aperitur, et noster introducitur exercitus.
  • CAPUT XIX. Dux cum suis per civitatem discurrens, stragem operatur innumeram. Tolosanus a parte Australi violenter ingreditur, et suas introducit legiones. Civium pars in praesidium civitatis se recipiunt.
  • CAPUT XX. Cives in atrium templi se conferunt. Tancredus illuc eos persequitur. Fit strages innumera, et sanguis ibidem funditur infinitus.
  • CAPUT XXI. Urbe composita sedatur tumultus; et armis depositis orationis gratia, loca circumeunt venerabilia, diem agentes solemnem.
  • CAPUT XXII. Podiensis episcopus, et alii quidam qui in itinere dormitionem acceperant, visi sunt in civitate et apparuerunt multis.
  • CAPUT XXIII. Viri fideles, qui in urbe habitabant, Petro Eremitae, cui suam commiserant legationem, ingentes gratias exsolvunt et honore debito prosequuntur.
  • CAPUT XXIV. Civitas mundatur de interemptorum cadaveribus. Qui in arcem se contulerant, Tolosano comiti se dedunt. Dies illa in perpetuum celebris constituitur.
    
    
• LIBER NONUS
  • CAPUT PRIMUM Octava die, post urbem captam, principes conveniunt, ut ex se unum eligendo urbi et regioni praeficiant; clerus indiscrete nititur contraire.
  • CAPUT II. Principes, neglecta cleri contradictione, dominum ducem eligunt, et electum cum hymnis et canticis sepulcro Domini repraesentant.
  • CAPUT III. Dux promotus, a comite Tolosano turrim David quam ab hostibus susceperat, reposcit; dissentiunt principes, sed tandem turrim obtinet postulatam.
  • CAPUT IV. Episcopus Marturanensis, vir subdolus et nequam, quemdam Arnulphum sibi similem, in patriarcham nititur promovere; sed non proficit. Crux Dominica reperitur
  • CAPUT V. Quis et unde fuerit, et quibus majoribus progenitus dux Godefridus, aperitur.
  • CAPUT VI. Matris praesagium de futuro statu filiorum.
  • CAPUT VII. Recensetur factum ejus memorabile in quadam monomachia.
  • CAPUT VIII. Factum ejusdem egregium in victoria imperatoris Henrici, contra Radulphum pseudoregem Saxonum.
  • CAPUT IX. Quam pia liberalitate erga ecclesias quae sunt Hierosolymis, abundaverit; et quod humilitatis intuitu, regio diademate noluit insigniri.
  • CAPUT X. Princeps Aegyptius militiam et vires suas omnimodas, contra nostros excitat et in Syriam dirigit.
  • CAPUT XI. Dux e diverso, completis apud Hierosolymam litaniis et orationibus, circa Ramulam congregatis principibus, expeditiones colligit.
  • CAPUT XII. Commititur praelium, et nostris divinitus confertur victoria, receptis divitiis innumerabilibus.
  • CAPUT XIII. Discedunt principes ab invicem; Normannus et Flandrensis repatriant; Tolosanus redit Constantinopolim; Tancredus urbi praeficitur Tiberiadensi.
  • CAPUT XIV. Boamundus Antiochenorum princeps et Balduinus comes Edessanorum, Hierosolymam veniunt, Nativitatem Dominicam ibi celebrantes.
  • CAPUT XV. Daimbertus Ecclesiae Pisanae archiepiscopus, Hierosolymitanae praeficitur Ecclesiae patriarcha.
  • CAPUT XVI. Studio malignorum inter ducem et patriarcham graves cum simultate suscitantur quaestiones, super turri David, et quarta parte civitatis
  • CAPUT XVII. Qua ratione quarta pars civitatis in jus et potestatem domini patriarchae cesserit.
  • CAPUT XVIII. Item de eodem, et quae loca venerabilia saepedicta pars infra se contineat.
  • CAPUT XIX. Quis fuerit regni status per illa tempora; et quomodo dux urbem maritimam Assur obsedit; et qua de causa eamdem solverit obsidionem.
  • CAPUT XX. Factum memoria dignum, quod eidem in eadem obsidione accidit.
  • CAPUT XXI. Boamundus Antiochenorum princeps apud urbem Meleteniam capitur.
  • CAPUT XXII. Factum ducis dignum memoria in regione Arabum.
  • CAPUT XXIII. Obitus ducis, et sepultura.
    
    
• LIBER DECIMUS
  • CAPUT PRIMUM. Dominus Balduinus Edessanorum comes, defuncto fratri succedit in regno.
  • CAPUT II De corporis habitudine, et qualitate morum ejusdem domini Balduini.
  • CAPUT III. Comes Garnerus, defuncto duce, turrim occupat; praedictum Balduinum occultis citat internuntiis.
  • CAPUT IV. Epistola domini Daimberti ad principem Antiochenum.
  • CAPUT V. Accedit Balduinus Hierosolymam, et circa fluvium Canis hostium reperit insidias.
  • CAPUT VI. Vincuntur hostes, et expedito itinere Balduinus pervenit Hierosolymam.
  • CAPUT VII. Patriarcha Daimbertus, Balduini timens adventum, in ecclesiam montis Sion, relicta domo patriarchali, se confert.
  • CAPUT VIII. Comes versus Ascalonam expeditiones dirigit; Jordanem transit; terras hostium ingreditur; tandem Hierosolymam redit.
  • CAPUT IX. Reconcilitatis adinvicem patriarcha et comite, comes in regem inungitur.
  • CAPUT X. Tancredus veteris memor injuriae, ab eo discedit, ab Antiochenis vocatus.
  • CAPUT XI. Rex, Jordane transito, de hostium finibus praedam trahit innumeram; et factum ejus commendabile describitur.
  • CAPUT XII. Principes occidentales iterum ad iter se accingunt, et cum ingentibus copiis perveniunt Constantinopolim.
  • CAPUT XIII. Imperator Alexius nomine, more solito, eis per Turcos molitur insidias; prosternuntur ex parte plurima peregrini; et qui residui sunt, Hierosolymam pervenerunt, comitem Tolosanum secuti.
  • CAPUT XIV Rex Antiopatridam obsidet, et obsessam occupat violenter.
  • CAPUT XV. Idem rex Caesaream obsidet, urbem maritimam, et obsessam impugnat.
  • CAPUT XVI. In oratorio civitatis, civium multitudo perimitur infinita, et urbi captae assignatur archiepiscopus.
  • CAPUT XVII. Rex, Ramulam veniens, hostium qui advenire dicebatur exspectat exercitum; et cum eis pugnans, obtinet victoriam.
  • CAPUT XVIII. Inde Joppem transit, et consternatos ejusdem cives confortat.
  • CAPUT XIX Principes qui de novo advenerant Tortosam capiunt, et captam comiti tradunt Tolosano; deinde Hierosolymam properant; rex eis usque Berithum obvium egreditur
  • CAPUT XX. Aegyptii cum infinitis copiis fines ingrediuntur nostros. Rex illis occurrit; incautius pugnat cum eis, et vincitur.
  • CAPUT XXI. Rex, fugiens de praelio, in castrum Ramulense se recipit; cujusdam Arabis beneficio eripitur, aliis ibidem peremptis.
  • CAPUT XXII. Rex per diverticula fugiens, Arsur, inde Joppem pervenit. Conveniunt de regno universi, ut regi subveniant; pugnatur cum hostibus; nostri victores evadunt.
  • CAPUT XXIII. Tancredus interim urbes nobilissimas, Apamiam et Laodiceam, in suam recipit ditionem.
  • CAPUT XXIV. Balduinus de Burgo comes Edessanus, Gabrielis ducis filiam uxorem ducit.
  • CAPUT XXV. Boamundus a vinculis hostium solutus redit Antiochiam, et Daimbertum patriarcham ad se confugientem benigne suscipit.
  • CAPUT XXVI. Expulso Daimberto, quidam Ebremarus, Hierosolymis inordinate praeficitur. Rex Ptolemaidam obsidet, nec proficit; rediens inde, lethaliter sauciatur.
  • CAPUT XXVII. Comes Tolosanus ante urbem Tripolim castrum aedificat, cui nomen est mons peregrini.
  • CAPUT XXVIII. Rex iterum Ptolemaidam obsidet; et Januensium fretus auxilio, obsessam urbem occupat violenter.
  • CAPUT XXIX. Carra Mesopotamiae a Tancredo, Balduino et aliis obsidetur. Cives fame compulsi, de tradenda urbe consilium ineunt.
  • CAPUT XXX. Nostri disceptantes de imperio urbis, ea excidunt; cives subsidia recipiunt; pugnatur ibi quominus; vincuntur nostri, fitque casus nostris valde periculosus.
    
    
• LIBER UNDECIMUS
  • CAPUT PRIMUM. Boamundus, Antiochenorum princeps, commisso principatu Tancredo, transfretans in Franciam properat, Francorumque regis filiam ducit uxorem. Hierosolymorum patriarcha Romam petit. Rex uxorem legitimam absque causae cognitione deserit.
  • CAPUT II. Dominus Raimundus Tolosanus comes moritur. Willelmus Jordanis, ejus nepos, ei succedit. Rodoan, Turcorum princeps magnus, fines nostros ingreditur, cui Tancredus occurrit, et confusum vertit in fugam.
  • CAPUT III. Aegyptii cum ingentibus copiis regno se infundunt; quibus rex occurrens, captis nonnullis, pluribus interemptis, reliquos in fugam adegit.
  • CAPUT IV. Daimbertus patriarcha cum prosecutione apostolicarum rediens litterarum, apud Messanam urbem Siciliae moritur. Ebremarus sedis illius incubator, Romam contendit. Legatus Arelatensium archiepiscopus Gibelinus mittitur, qui postmodum in patriarcham substituitur.
  • CAPUT V. Vir nobilis Hugo de Sancto Aldemaro, Tiberiadensium dominus, in montibus qui urbi praeeminent Tyrensi castrum locat, cui nomen est Toron; idemque non multo post cum Damascenis confligens, lethaliter confossus, sed tamen victor, occubuit. Ascalonitae quoque nostris volentes praetendere insidias, in laqueum quem paraverant incidunt.
  • CAPUT VI. Boamundus de Francia in Apuliam reversus, cum ingentibus copiis Graecorum fines eos depopulaturus ingreditur; demumque in Syriam volens redire, relicto Boamundo filio, vita decedit.
  • CAPUT VII. A finibus Orientalibus item ingentes Turcorum copiae partes Edessanas occupare nituntur; sed Tancredus una cum rege resistunt viriliter.
  • CAPUT VIII. Balduinus comes Edessanus redit de vinculis hostium, et Joscelinus cum eo; et adversus Tancredum guerram excitant.
  • CAPUT IX. Bertramus, comitis Tolosani filius, cum classe Januensium in Syriam descendit, patri quaerens succedere; Willelmus Jordanis contradicit. Capitur Biblium.
  • CAPUT X. Rex Balduinus Tripolim properat; fervet obsidio, et capitur civitas.
  • CAPUT XI. Balduinus comes Edessanus, ad socerum Gabrielem Meleteniam descendit, ubi factum ejus exstat satis memorabile.
  • CAPUT XII. Bethlehemitica Ecclesia per regis studium ad cathedralem erigitur dignitatem.
  • CAPUT XIII. Obsidetur terra marique civitas Berythensium; et secundo capitur mense.
  • CAPUT XIV. Danorum et Noroegiorum classis descendit in Syriam; quorum ope rex Sidonem obsidet et capit; narraturque casus circa regem mirabilis.
  • CAPUT XV. Moritur Gibelinus Hierosolymorum patriarcha; succedit ei vir impius et nequam Arnulfus.
  • CAPUT XVI. Ab Oriente Turcorum ingens manus, et innumerabiles copiae finibus se infundunt Antiochenis; sed Tancredus una cum Tripolitano comite Bertramo, resistit viriliter.
  • CAPUT XVII. Tyrus obsidetur; sed, resistentibus potenter civibus, obsidentium deluditur intentio.
  • CAPUT XVIII. Moritur dominus Tancredus, relicto principatu Rogero, Ricardi filio.
  • CAPUT XIX. Menduc, Turcorum princeps potentissimus, iterum cum ingentibus copiis regnum ingreditur: rex ei occurrens, conficitur; supra vires universa regio fatigatur.
  • CAPUT XX. Ascalonitae impugnant Hierosolymam; sed tandem hostium dissolvuntur acies, et redeunt ad propria.
  • CAPUT XXI. Comitissa Siciliae, regis uxor futura, in portu applicat Acconensium.
  • CAPUT XXII. In regione Edessana fames oritur valida. Balduinus Joscelinum consanguineum suum capit, et ab universa regione violenter exire compellit.
  • CAPUT XXIII. Terrae motus ingens partes concutit Antiochenas. Borsequinus quoque, Turcorum satrapa potentissimus, in eadem desaevit regione.
  • CAPUT XXIV. Ascalonitae urbem Joppensem obsident; sed regis adventum formidantes, infecto negotio recedunt ad propria.
  • CAPUT XXV. Borsequinus iterum Antiochenorum vexat fines; sed occurrente sibi principe Rogero cum suis auxiliis, confusus in fugam vertitur, legionibus dissolutis.
  • CAPUT XXVI. Arnulfus Hierosolymorum patriarcha super multis accusatus Romam proficiscitur. Rex in Syria Sobal trans Jordanem castrum, cui nomen mons Regalis est, aedificat.
  • CAPUT XXVII Rex videns urbem sanctam habitatoribus vacuam, Syros fideles ex Arabia deducit; quibus conferens domicilia, urbis eos constituit habitatores.
  • CAPUT XXVIII. Rex cleri suggestione a domino papa postulat, ut quascunque urbes subegerit, Hierosolymitanae subdantur Ecclesiae. Subjiciunturque variarum epistolarum rescripta.
  • CAPUT XXIX. Rex ad mare Rubrum descendit; regionem perlustrat: comitissam Siciliae, quam uxorem deduxerat, remittit ad propria, aegritudine fatigatus.
  • CAPUT XXX. Ante urbem Tyrensem castrum Alexandrium, quod vulgari appellatione Scandalium dicitur, aedificatur.
  • CAPUT XXXI. Rex in Aegyptum descendit; Pharamiam occupat, in aegritudinem incidit, qua fatigatus in eodem itinere vita decedit; Hierosolymis juxta fratrem sepelitur.
    
    
• LIBER DUODECIMUS
  • CAPUT PRIMUM. Balduinus comes Edessanus, sublimatur ad regnum; describitur quis et unde fuerit.
  • CAPUT II. Qua de causa profectus est Hierosolymam, quando electus est in regem.
  • CAPUT III. Modus electionis aperitur; et memorabile factum comitis Boloniensium Eustachii describitur.
  • CAPUT IV. De habitudine corporis, moribus et conversatione ejusdem regis.
  • CAPUT V. Alexius Constantinopolitanus imperator, dominus quoque Paschalis papa, sed et comitissa Siciliae, quae Hierosolymorum regina fuerat, moriuntur.
  • CAPUT VI. Aegyptiorum exercitus tam navalis quam terrestris, in regnum ingrediuntur; rex cum suis occurrit, sed non conveniunt. Arnulfus Hierosolymorum patriarcha moritur; substituitur ei Gormundus.
  • CAPUT VII. Ordo militiae Templi Hierosolymis instituitur.
  • CAPUT VIII. Papa Gelasius defungitur; cui Calixtus succedit.
  • CAPUT IX. Gazzi quidam Turcorum satrapa potentissimus, partibus Antiochenis, cum ingentibus se infundit copiis, universa depopulans
  • CAPUT X. Princeps Rogerus occumbit in acie; et noster prosternitur exercitus.
  • CAPUT XI. Rex et comes Tripolitanus Antiochiam properant, ut praedicto Gazzi resistant.
  • CAPUT XII. Rex cum eodem comite, cum praedicto Gazzi congrediuntur; et eo in fugam verso, acies ejus prosternunt, pluribus interemptis; regique principatus cura committitur.
  • CAPUT XIII. Apud Neapolim, urbem Samariae concilium celebratur.
  • CAPUT XIV. Rursum Gazzi praedictus, renovatis expeditionibus; fines ingreditur Antiochenos, cui rex occurrit. Gazzi vero apoplexia tactus moritur.
  • CAPUT XV. Rex civibus Hierosolymitanis omnimodam donat libertatem, et suo communit privilegio.
  • CAPUT XVI. Doldequinus Damascenorum rex, Tiberiadensium fines depopulatur; rex occurrit, urbem diruit Gerazam.
  • CAPUT XVII. Balac, Turcorum potentissimus princeps, fines Antiochenos violenter ingreditur; comes Joscelinus ab eodem capitur; rex quoque in ejus vincula decidit, captus ab eodem.
  • CAPUT XVIII. Quidam Armenii, ut regem expediant, gravi se exponunt periculo; castrum in quo detinebantur captivi, occupant; liberatur comes Joscelinus.
  • CAPUT XIX. Balac iterum idem castrum violenter recipit, praedictis Armeniis gladio interemptis.
  • CAPUT XX. Comes Joscelinus congregata ingenti militia, ut dominum regem expediat, Antiochiam pervenit; sed facti quod acciderat novitate motus, acies dissolutas remittit ad propria.
  • CAPUT XXI. Iterum Aegyptii cum ingentibus copiis regnum ingressi sunt; sed occurrentibus nostris manu valida, mirabiliter prosternuntur.
  • CAPUT XXII. Dux Venetiae cum classe numerosa descendit in Syriam.
  • CAPUT XXIII. Classem hostium circa Joppen repertam idem dux violenter effringit, et convertit in fugam, galeis pluribus retentis.
  • CAPUT XXIV. Regni principes cum eodem duce conveniunt, et Tyrus obsidetur.
  • CAPUT XXV. Rescriptum privilegii, continentis consonantiam pactorum inter Venetos et principes regni Hierosolymorum pro Tyrensi obsidione.
    
    
• LIBER TERTIUS DECIMUS
  • CAPUT PRIMUM. Describitur Tyri antiquitas et nobilitas simul.
  • CAPUT II. Quantum protenditur, et quas partes habeat Syria.
  • CAPUT III. Descriptio regionis ejusdem urbi adjacentis, et commoditatum quas praestat.
  • CAPUT IV. Quod saepius priscis temporibus obsessa fuerit.
  • CAPUT V. Describitur civitas; et status civium et conditio aperitur.
  • CAPUT VI. Locatur obsessio, et principibus in ea parte designantur; et civitas hostiliter impugnatur.
  • CAPUT VII. Damasceni qui in civitate erant, resistunt animosius; civibus aliquantulum remissis.
  • CAPUT VIII. Ascalonitae Hierosolymam accedunt, ut urbem impugnent; sed in reditu a civibus male tractantur.
  • CAPUT IX. Rex Damascenorum Doldequinus, ut solvat obsidionem accedit; nostri occurrunt; ille territus, a proposito discedit.
  • CAPUT X. Cives in nostra machinas ignem adhibent, nostri resistunt viriliter. Ab Antiochia quidam jaculandi habens peritiam, a nostris evocatur.
  • CAPUT XI. Balac apud Hierapolim occiditur: quo rumore audito, noster exercitus fit hilarior, et ad impugnandam urbem insistunt animosius.
  • CAPUT XII. Ascalonitae iterum, dum noster in obsidione adhuc detinetur exercitus, partes vastant Hierosolymitanas.
  • CAPUT XIII. Cives famis importunitate laborant; ad deditionem se praeparant. Doldequinus in eorum subsidium properat, sed incassum; nostris civitas resignatur.
  • CAPUT XIV. Urbe capta, in castra cives egrediuntur; nostri quoque urbem occupant.
  • CAPUT XV. Rex a vinculis solvitur; Halapiam obsidet, sed occurrentibus hospitibus solvitur obsidio; rex Hierosolymam revertitur; Calixtus papa moritur; substituitur ei Honorius.
  • CAPUT XVI. Bursequinus Turcorum princeps fines Antiochenos depopulatur; rex occurrit, et cum eo congreditur; hostium prosternitur exercitus.
  • CAPUT XVII. Rex Ascalonitas prosternit, et simul Aegyptios, qui ad eorum subsidium convenerant.
  • CAPUT XVIII. Rex fines Damascenorum ingreditur; occurrit ei Doldequinus; pugna committitur; victor redit noster exercitus.
  • CAPUT XIX. Comes Tripolitanus urbem Rapfaneam occupat. Henricus Romanorum imperator moritur; Lotharius ei substituitur.
  • CAPUT XX. Iterum Bursequinus fines Antiochenos ingreditur; tandem a suis confossus interiit. Classis Aegyptia in Syriam ascendit; sed infecto negotio, damnum perpessa, revertitur.
  • CAPUT XXI. Boamundus junior Antiochiam pervenit; rex ei terram suam restituit; filia sua Halis nomine, in uxorem data.
  • CAPUT XXII. Inter eumdem Boamundum et Joscelinum comitem Edessanum, graves oriuntur inimicitiae; sed rex celer advolat, et componit. Africani urbem Siciliae Syracusam violenter effringunt.
  • CAPUT XXIII. Tyri, primus Latinorum constituitur archiepiscopus.
  • CAPUT XXIV. Fulco Andegavensium comes vocatus accedit; eique Milisendis primogenita regis filia in uxorem datur.
  • CAPUT XXV. Gormundus Hierosolymorum patriarcha moritur; Stephanus ei substituitur. Inter regem et patriarcham quaestiones oriuntur difficiles.
  • CAPUT XXVI. Rex, princeps Antiochenus, comes Tripolitanus, comes Edessanus, fines Damascenorum ingrediuntur; sed confusi, exercitus parte amissa, redeunt. Moritur Stephanus patriarcha; Willelmus ei substituitur.
  • CAPUT XXVII. Boamundus Antiochenorum princeps, in Cilicia circa Mamistram occiditur. Rex Antiocham properat. Boamundi uxor patrem advenientem tentat repellere; sed civium opera regi traditur civitas, exclusa principissa.
  • CAPUT XXVIII. Rex Hierosolymam revertitur; valida correptus aegritudine moritur; cum aliis regibus in ecclesia Dominici Sepulcri tumulatur.
    
    
• LIBER QUARTUSDECIMUS.
  • CAPUT PRIMUM. Quis moribus, et quibus majoribus editus fuerit dominus Fulco, tertius Hierosolymorum rex.
  • CAPUT II. Quod antequam vocaretur a domino Balduino rege, causa peregrinationis Hierosolymam venerat; et de ejus in regem promotione.
  • CAPUT III. Senior Joscelinus Edessanus comes, aeger in lectica hostibus occurrit; et obtenta victoria carne solvitur; et de filio ejus Joscelino.
  • CAPUT IV. Rex vocatur ab Antiochenis; et malitia principissae aperitur.
  • CAPUT V. Properanti Antiochiam; comes Tripolitanus se opponit; sed a rege devincitur. Res Antiochena in tuto collocatur.
  • CAPUT VI. Iterum ab Antiochenis revocatur. Sanguinis in finibus Tripolitanis castrum quoddam obsidet; rex sororis interventu, obsidionem solvit.
  • CAPUT VII. Rex Antiochiam properat; hostes qui convenerant in fugam vertit; hostium spoliis ditantur Antiocheni.
  • CAPUT VIII. Hierosolymitanus patriarcha et regni principes praesidium fundant valde necessarium, cui nomen Castrum Arnaldi.
  • CAPUT IX. De regis consilio mittitur ad Raimundum Pictaviensium comitis filium, qui Constantiam Boamundi ducat uxorem.
  • CAPUT X. Bernardus Antiochenus patriarcha moritur; Radulphus Mamistanus archiepiscopus ei succedit cum tumultu.
  • CAPUT XI. Papa Honorius vita decedit; substituitur ei Innocentius; oritur schisma periculosum. Willelmus Tyrensis archiepiscopus carne migrat; Fulcherius ei substituitur; Romam proficiscitur; pallium petit et obtinet.
  • CAPUT XII. Praecipit Romana Ecclesia ut idem obediat Hierosolymitano pontifici; et eum locum obtineat apud eum, quem prius obtinuerat apud Antiochenos.
  • CAPUT XIII. Mandatur ejus suffraganeis ut ei obediant; et ad hoc plures diriguntur epistolae.
  • CAPUT XIV. Aperitur unde et ex qua causa haec inter duos patriarchas orta sit controversia; et qua ratione se quisque tueatur.
  • CAPUT XV. Comes Joppensis apud regem accusatur, et grandis in regno excitatur tumultus.
  • CAPUT XVI. Galterus Caesariensis comitem ad duellum provocat; ille se ad hostes confert; a suis destituitur.
  • CAPUT XVII. Civitas Joppensis obsidetur; regni principes de pace tractant; Belinas interim ab hostibus capitur.
  • CAPUT XVIII. Comes Joppensis apud Hierosolymam malitiose vulneratur; fit tumultus iterum; sed recepta convalescentia, ex condicto mare transit.
  • CAPUT XIX. Fit treuga cum Damascenis; restituuntur captivi qui apud Belinas capti fuerant.
  • CAPUT XX. Raimundus Pictaviensium comitis filius occultus accedit, et Antiochiam perveniens, Boamundi filiam Constantiam uxorem ducit, invita et renitente principissa, ejusdem puellae matre, et obtinet principatum.
  • CAPUT XXI. Quis, et qualis, et ex qua majorum prosapia fuerit Raimundus, describitur
  • CAPUT XXII. Ad comprimendam Ascalonitarum insolentiam rex castrum aedificat, cui nomen Gybelin, quod alio nonine Bersabee dicitur.
  • CAPUT XXIII. Comes Tripolitanus proditione quorumdam ex suis juxta Montem peregrinum occiditur; successit ei filius Raimundus; necem paternam ulciscitur.
  • CAPUT XXIV. Joannes imperator Constantinopolitanus, versus Antiochiam properans, Ciliciam occupat universam.
  • CAPUT XXV. Sanguinus castrum cui nomen Montferantus, obsidet; rex cum comite Tripolitano obsidionem quaerit solvere, sed deficiunt; et victi. comes capitur, rex in castrum se recepit.
  • CAPUT XXVI. Sanguinus iterum castrum obsidet; obsessi finitimos ad subsidium undique evocant.
  • CAPUT XXVII. Bezeuge Damascenorum procurator, Neapolim incendit et depopulatur.
  • CAPUT XXVIII. Festinatur ad regis subsidium; sed obsessis majores interim inferuntur molestiae.
  • CAPUT XXIX. Adest subsidium; sed interim rex ad deditionem inclinatur; et pactis initis, sospes ad propria regreditur.
  • CAPUT XXX. Princeps Antiochiam reversus, urbem obsessam reperit; imperatori totis viribus contradicit; sed tandem quorumdam interventu, eidem reconciliatur.
    
    
• LIBER QUINTUS DECIMUS
  • CAPUT PRIMUM. Imperator Caesaream obsidet; principe et Edessano comite in ejus obsequio constitutis.
  • CAPUT II. Indignatus idem, imperfecto negotio obsidionem solvit Antiochiam reversus.
  • CAPUT III. Imperator a principe civitatis repetit praesidium, quasi moram in regione facturus.
  • CAPUT IV. Excitatur in civitate tumultus; timet imperator et petitionem remittit; et sedatur scandalum, eodem ab urbe egresso.
  • CAPUT V. Mittuntur legati, qui indignationem imperatoris mitigent, et obtinent; imperator ad propria redit.
  • CAPUT VI. Hierosolymorum rex ultra Jordanem praesidium obsidet et occupat violenter. Apud Thecuam nostri miserabiliter prosternuntur.
  • CAPUT VII. Sanguinus regnum Damascenorum inquietat; Damasceni a nostris auxilium postulant, et interpositis obtinent conditionibus; Sanguinus ad propria revertitur.
  • CAPUT VIII. Obsidetur civitas Paneadensis, Damascenis praebentibus auxilium.
  • CAPUT IX. Princeps Antiochenus et Tripolitanus comes ad eamdem accedunt obsidionem, et urgentissime impugnatur civitas.
  • CAPUT X. Principe et comite praesentibus, machina ad oppugnandam urbem erigitur; civibus spe subsidii strenue se defendentibus.
  • CAPUT XI. Legatus, Ecclesiae Romanae applicat; ad obsidionem accedit; capitur civitas, ibique ordinato episcopo, Hierosolymam principes omnes proficiscuntur.
  • CAPUT XII. Princeps Antiochenus cum adversariis Antiocheni patriarchae conspirat; patriarcha Romam proficiscitur. Capitur a duce Apuliae Rogerio; sed tandem cum eo pacificatus, Romam pervenit.
  • CAPUT XIII. Accusatur ab adversariis; tandem cum plenitudine gratiae, ad propria revertitur.
  • CAPUT XIV. Rediens, a clero suo, instinctu principis non recipitur; in terram secedit comitis Edessani; tandem cum principe pacificatus, Antiochiam ingreditur.
  • CAPUT XV. Lugdunensis archiepiscopus, apostolicae seais legatus, apud Accon defungitur; dirigitur ad idem Albericus, episcopus Hostiensis. Synodus apud Antiochiam indicitur.
  • CAPUT XVI. In coetu episcoporum adversus patriarcham accusatio proponitur; citatur, sed venire differt. Serlo Apamiensis archiepiscopus, ejus fautor, deponitur.
  • CAPUT XVII. Patriarcha quasi contumax absens deponitur; ignominiose tractatus, vinculis mancipatur; Romam iterum profectus, ex parte gratiam obtinet; sed rediens veneno interit.
  • CAPUT XVIII. Legatus Hierosolymam redit; synodum celebrat; templum dedicat Dominicum.
  • CAPUT XIX. Rursus imperator in Syriam descendit, ad pacta prius inita principem invitat.
  • CAPUT XX. Cives missa legatione ad imperatorem pactis contradicunt, et ingressum inhibent.
  • CAPUT XXI. Imperator ad regem Hierosolymorum nuntios dirigit, simulans se habere propositum loca visitandi venerabilia; et super eodem recipit a rege responsum.
  • CAPUT XXII. In Cilicia moram faciens, lethaliter sauciatur imperator, dum venationi dat operam.
  • CAPUT XXIII. Sublimato ad imperium juniore filio, aefungitur imperator. Exercitus, duce Manuele imperatore substituto, domum revertitur.
  • CAPUT XXIV. Rex et regni principes, ante Ascalonam castrum fundant, cui nomen Ibelin.
  • CAPUT XXV. Iterum ante eamdem Ascalonam de communi principum consilio castrum aedificatur, cui nomen est Blanca guarda.
  • CAPUT XXVI. Regina in loco cui Bethania nomen, monasterium aedificat, et amplissimo ditat patrimonio, sororem ibi praeficiens.
  • CAPUT XXVII. Rex in campestribus Acconensibus leporem agitans, de equo ruit praeceps; moritur; Hierosolymis inter suos praedecessores sepelitur.
    
    
• LIBER SEXTUS DECIMUS
  • PRAEFATIO.
  • CAPUT PRIMUM. Praemittitur praefatiuncula brevis. Defuncto Fulcone, succedit filius ejus, Balduinus tertius; et qualis corpore fuerit, describitur.
  • CAPUT II. De moribus et conversatione ejus.
  • CAPUT III. De promotione ejus in regno; et quandiu sub matris tutela regnaverit.
  • CAPUT IV. Sanguinus Edessam obsidet; et describitur ejusdem civitatis situs.
  • CAPUT V. Capitur civitas, et populus ejus occiditur.
  • CAPUT VI. Trans Jordanem castrum, cui nomen Vallis Moysi, per regem acquiritur.
  • CAPUT VII. Sanguinus moritur, dum obsidet Calagenbar; succedit ejus filius Noradinus.
  • CAPUT VIII. Nobilis quidam ex Damascenis, Bostrensis civitatis procurator, cum rege paciscitur; et exercitus regni versus Bostrum properat; Ainardus Damascenorum procurator factum nititur impedire.
  • CAPUT IX. Procedens exercitus, infinita sustinet pericula.
  • CAPUT X Ad locum pervenientes destinatum, civitatem reperiunt ab hostibus occupatam; et infecto negotio reditus indicitur.
  • CAPUT XI. Rediens exercitus intolerabilia patitur pericula; stupent hostes nostrorum perseverantiam.
  • CAPUT XII. Mittitur ad hostes pro pace legatus; quidam nobilis de hostibus cadit; dissolvitur hostium exercitus; noster liberior proficiscitur.
  • CAPUT XIII. Perveniunt Gadaram nostrae legiones; describitur locus; et ad propria revertitur exercitus.
  • CAPUT XIV. Cives Edessani comitem vocant; comes accelerat; et urbem ignorantibus recipit hostibus.
  • CAPUT XV. Noradinus occurrit; urbem obsidens, nostros angit miserabiliter.
  • CAPUT XVI. Comes cum suis egrediens, ad propria redire contendit; insequitur Noradinus; obtruncat exercitus; comes fuga elabitur.
  • CAPUT XVII. Moritur Hierosolymitanus patriarcha Willelmus; Fulcherus Tyrensis archiepiscopus ei substituitur; Tyrensi Ecclesiae per regiam violentiam intruditur Radulphus, regius cancellarius.
  • CAPUT XVIII. Excitatur populus Occidentalis; et ad subveniendum Orientalibus Christianis iter arripiunt Romanorum imperator Conradus, et Ludovicus rex Francorum, cum aliis multis principibus.
  • CAPUT XIX. Imperator praecedens cum expeditionibus suis, Constantinopolim pervenit. Soldanus Iconiensis contra eum insidias praestruit.
  • CAPUT XX. Transito Hellesponto, seducitur imperator Conradus, Graecorum malitia; et ad loca periculosa nimis ejus trahitur exercitus.
  • CAPUT XXI. Absentant se malitiose, qui ejus exercitui, a Graeco imperatore duces erant dati: et periclitatur imperatoris exercitus.
  • CAPUT XXII. Irruunt e repente super Teutonicorum legiones Turci, et eas obtruncant; evadit tamen imperator.
  • CAPUT XXIII. Rex Francorum, transito Hellesponto, apud Niceam Bithyniae, cum suis pervenit legionibus; colloquuntur sibi ad invicem; imperator Constantinopolim revertitur.
  • CAPUT XXIV. Rex Francorum alia procedens via, Ephesum pervenit; Guido comes de Pontivo ibi moritur. Franci Meandrum fluvium transeunt, invitis hostibus.
  • CAPUT XXV. Francorum, casu miserabili, prosternitur exercitus; pars quae praecesserat, evadit.
  • CAPUT XXVI. Rex casu evadens, ad eos qui praecesserant se colligit; residuum exercitus apud Attaliam pervenit, inde in Syriam transfretans.
  • CAPUT XXVII. Raymundus princeps Antiochenus regem Francorum apud portum Sancti Simeonis honeste recipit; deducit Antiochiam; sed tandem male dividuntur ab invicem.
  • CAPUT XXVIII. Hieme transcursa, Conradus imperator, usus navigio, in Syriam pervenit; comes quoque Anfossus apud Acconensem applicat civitatem, moriturque apud Caesaream.
  • CAPUT XXIX. Rex Francorum, ab Antiochia digressus, Hierosolymam properat; mittitur ei obviam Hierosolymitanus patriarcha.
    
    
• LIBER SEPTIMUS DECIMUS
  • CAPUT PRIMUM. Apud Ptolomaidam urbem maritimam curia celebratur generalis; nominanturque principes qui ad eam convenerunt.
  • CAPUT II. Urbem Damascenam proponunt obsidere, et ex condicto ad eam accedunt.
  • CAPUT III. Describitur situs Damascenae urbis.
  • CAPUT IV. Nostri pomeria civitatis violenter effringunt, et fluvium invitis hostibus occupant in manu forti. Factum imperatoris eximium et admirabile describitur.
  • CAPUT V. Desperant cives, et de fuga cogitant; ex nostris principibus quosdam data corrumpunt pecunia, quorum persuasione in oppositam civitatis partem transfertur exercitus.
  • CAPUT VI. In nostrorum castris victus deficit; detegitur proditorum malitia; et soluta nostri redeunt obsidione.
  • CAPUT VII. Diversae ponuntur opiniones, quis tantae proditionis auctor fuerit. Iterum Ascalonam proponunt obsidere, sed non proficiunt.
  • CAPUT VIII. Imperator Conradus ad propria regreditur, rege Francorum in Syria moram faciente.
  • CAPUT IX Noradinus ingreditur fines Antiochenos; princeps Raimundus occurrit; pugnatur inter eos. Princeps Raimundus occiditur.
  • CAPUT X. Noradinus universam regionem pro suo tractat arbitrio. Rex illuc properat, solatium ministraturus. Soldanus Iconiensis terram comitis ingreditur Edessani.
  • CAPUT X. Comes Edessanus, post regis ab Antiochia discessum ab hostibus capitur, ubi et ignominiose moritur.
  • CAPUT XII. Rex cum regni principibus juxta Ascalonam, Gazam reaedificat.
  • CAPUT XIII. Inter regem et matrem ejus graves oriuntur simultates et matre ignorante rex coronatur.
  • CAPUT XIV Regnum inter se dividunt filius et mater. Rex Hierosolymam ingreditur violenter, et matrem in arce obsidet Davidica; tandem pax cum tranquillitate reformatur.
  • CAPUT XV. Soldanus Iconiensis comitatum Edessanum rursum ingreditur; rex illuc cum omni celeritate properat.
  • CAPUT XVI. Imperator Constantinopolitanus exercitum ad partes dirigit Antiochenas; comitatum Edessanum sibi resignari postulat; obtinet postulatum; Graecis castella resignantur; rex inde Latinos educit.
  • CAPUT XVII. Noradinus regi occurrit; exitum impedire procurat. Rex, licet cum difficultate, Antiochiam redit. Noradinus, ejectis Graecis, universam occupat regionem.
  • CAPUT XVIII. Rex principissam monet, ut unum de principibus in maritum accipiat, qui regioni possit praeesse; sed non proficit. Rex inde Tripolim accedit, ad propria reversurus.
  • CAPUT XIX. Rex et mater ejus apud Tripolim conveniunt, ut comitem uxori reconcilient; sed non proficiunt. Comes ab Assissinis in porta civitatis occiditur.
  • CAPUT XX. Turcorum ingens multitudo Hierosolymam venit, ut eam occupet; sed egredientes nostri, eos in virtute magna prosternunt.
  • CAPUT XXI. Rex regnique principes Ascalonam properant, ut pomeria circa urbem depopulentur: sed promoto ad amplius proposito, urbem obsident.
  • CAPUT XXII. Describitur situs civitatis, et commoditas aperitur
  • CAPUT XXIII. Ordinatur obsidio, et praeficiuntur qui classi praesint, et qui legiones per terram moderentur
  • CAPUT XXIV. Secundo obsidionis mense, adest peregrinorum transitus, multas deferens ad opus obsidionis commoditates.
  • CAPUT XXV. Quinto mense, classis Aegyptiorum ad urbem accessit, multam obsessis civibus afferens consolationem.
  • CAPUT XXVI. Constantia Antiochenorum principissa Rainaldo de Castellione nubit. Noradinus quoque regnum Damascenorum occupat violenter. Almaricus Sidoniensi praeficitur Ecclesiae.
  • CAPUT XXVII. Qui in obsidione sunt, urbem instanter impugnant. Cives machinam exteriorem nituntur exurere. Murus civitatis ex parte corruit, nostri, volentes ingredi, ex parte pereunt: noster desperat exercitus.
  • CAPUT XXVIII. Iterum confortantur nostri, et ad continuandam obsidionem animantur, insistentes animosius.
  • CAPUT XXIX. Ascalonitae desperant, et de communi consilio ad deditionem inclinantur.
  • CAPUT XXX. Missis de majoribus civitatis, apud regem, obtinent liberum cum uxoribus et liberis et omni substantia exitum, et urbem resignant.
    
    
• LIBER OCTAVUS DECIMUS
  • CAPUT PRIMUM. Rainaldus de Castellione, princeps Antiochenus, patriarcham Antiochenum ignominiose tractat; ille in regnum confugit. Oritur fames valida super terram.
  • CAPUT II. Defuncto Anastasio, substituitur ei Adrianus. Imperator Fredericus Romae coronatur. Inter papam et regem Siciliae Willelmum graves oriuntur inimicitiae.
  • CAPUT III. Inter dominum patriarcham et fratres Hospitalis quaestiones suscitantur de decimis, et quibusdam injuriis, quae ab Ecclesiis eis inferebantur.
  • CAPUT IV. Describitur unde habuit ortum et initium domus Hospitalis.
  • CAPUT V. Quomodo Aegyptius calipha ad petitionem Amalphitanorum, locum eis designari praecipit, ubi Ecclesiam aedificent.
  • CAPUT VI. Patriarcha cum plurima parte episcoporum orientalium, Romam proficiscitur, ad Adrianum papam.
  • CAPUT VII. Imperator Constantinopolitanus, consentiente papa, Apuliam invadit. Dominus patriarcha cum suis ad curiam pervenit.
  • CAPUT VIII. Adrianus papa Beneventum properat; patriarcha illuc festinat, proponit actiones; sed corrupta muneribus curia, justitiam opprimit. Revertitur infecto negotio patriarcha.
  • CAPUT IX. In Aegypto tumultus excitatur civilis; fugit soldanus ab eis, et occiditur a nostris; capitur ejus filius Nosceradinus.
  • CAPUT X. Princeps Rainaldus insulam Cyprum occupat, et ejus habitatores spoliat violenter.
  • CAPUT XI. Rex contra pacta et pacis foedus, quod cum eis pepigerat, Turcos et Arabes in silva capit Paneadense.
  • CAPUT XII. Henfredus constabularius urbem Paneadensem pro parte dimidia, Hospitalariis concedit; capitur a Noradino subsidium quod inferebatur, et civitas obsidetur.
  • CAPUT XIII. Rex illuc properans, obsidionem solvit; sed incaute rediens noster exercitus, hostium insidias in itinere patitur periculosas.
  • CAPUT XIV. Rex apud castrum Saphet, fugiens de praelio, se recipit; prosternitur exercitus, et de principibus plurimis capiuntur.
  • CAPUT XV. Noradinus iterum Paneadem obsidet, sed rege rursum occurrente non proficit.
  • CAPUT XVI. Comes Flandrensium Theodericus applicat. Mittuntur nuntii Constantinopolim, qui domino regi uxorem petant.
  • CAPUT XVII. Rex cum universis regni viribus et comite Flandrensium Antiochiam properat. Noradinus desperatam incurrit aegritudinem.
  • CAPUT XVIII. Obsidetur Caesarea, et post modicum violenter effringitur.
  • CAPUT XIX. Noradini frater ad nos transit. Hierosolymitanus patriarcha Fulcherus moritur. Spelunca trans Jordanem nostris restituitur. Rex in partibus Antiochenis castrum Harenc obsidet; et obsessum occupat.
  • CAPUT XX. Hierosolymis Amalricus prior ecclesiae Dominici Sepulcri in patriarcham eligitur; de ejus electione inter episcopos oritur contentio.
  • CAPUT XXI. Noradinus in regione Suitae, speluncam obsidet nostram; rex occurrens obsidionem solvit; pugnat cum nostris Noradinus, et vincitur.
  • CAPUT XXII. Redeunt nuntii, qui Constantinopolim pro regio matrimonio missi fuerant; et regi uxorem ducunt, neptem imperatoris.
  • CAPUT XXIII. Imperator Constantinopolitanus Antiochiam venit; princeps Raynaldus de eo quod in Cyprios commiserat satisfaciens, ei reconciliatur.
  • CAPUT XXIV. Rex ad partes illas properans, ab eodem imperatore honeste suscipitur, et infinita reportat munera.
  • CAPUT XXV. Imperator Antiochiam ingreditur, in cives multam liberalitatem exercens; unde postmodum ad propria revertitur.
  • CAPUT XXVI. Adriano defuncto, in Ecclesia Romana schisma oritur periculosum.
  • CAPUT XXVII. Noradinus Iconiensis soldani fines ingressus, partem ejus violenter occupat. Rex Damascenorum fines depopulatur.
  • CAPUT XXVIII. Princeps Antiochenus Rainaldus ab hostibus capitur, et apud Halapiam vinculis mancipatur.
  • CAPUT XXIX. Joannes quidam Romanae Ecclesiae presbyter cardinalis, in Syriam descendit legatus; de ejus susceptione inter episcopos oritur dissonantia. Amalrico Joppensi comiti, fratri regis, filius nascitur Balduinus.
  • CAPUT XXX. Rex ab Antiochenis vocatus, illuc properat; imperiales legati adsunt, uxorem domino suo, unam de consanguineis domini regis postulantes.
  • CAPUT XXXI. Rex sororem comitis Tripolitani, virginem illustrem Milisendem nomine, ei deputat; sed post annum eam repudiat imperator, et uxorem ducit Mariam, principis Raimundi filiam.
  • CAPUT XXXII. Rex circa Antiochiam castrum reaedificat, quod dicitur Pons Ferri. Regina Milisendis mater ejus moritur.
  • CAPUT XXXIII. Comes Tripolitanus pro repudio sororis iratus, imperatori quantas potest irrogat injurias.
  • CAPUT XXXIV. Rex apud Antiochiam pharmacum bibit; unde in supremam deductus aegritudinem, quaerebat ad propria reverti, sed invalescente aegritudine, in itinere apud Berithum vitam finit.
    
    
• LIBER NONUS DECIMUS
  • CAPUT PRIMUM. Domino Balduino fratri Amalricus succedit in regno.
  • CAPUT II. Describitur qualis moribus fuerit; et de vita et conversatione ejus.
  • CAPUT III. De corporis habitudine; et de quadam quaestione, quam cuidam suo familiari solvendam obtulit.
  • CAPUT IV. Quod antequam coronaretur, coactus est ab uxore sua, quam contra sacros duxerat canones, discedere.
  • CAPUT V. Rex in Aegyptum descendit; cum Dargan soldano pugna committitur. Savar Syraconum introducit in Aegyptum; Dargan ad regem, pacem postulans, legatos dirigit.
  • CAPUT VI. Petrus archiepiscopus Tyrensis defungitur; succedit ei dominus Fredericus Acconensis episcopus.
  • CAPUT VII. Dargan soldanus in Aegypto, dolo suorum occiditur. Savar soldanus efficitur. Regem invitat; rex in Aegyptum descendit; Siraconus violenter expellitur.
  • CAPUT VIII. Noradinus circa partes Tripolitanas vincitur, et fuga vix nostrorum manus effugit.
  • CAPUT IX. Noradinus in partibus Antiochenis castrum Harenc obsidet; princeps Antiochenus, comes Tripolitanus, Calamannus Ciliciae procurator, capiuntur.
  • CAPUT X. Comes Flandrensium Theodoricus in Syriam descendit. Noradinus Paneadem obsidet, et occupat obsessam.
  • CAPUT XI Rex ab Aegypto rediens, Antiochiam proficiscitur. Princeps data pro se pecunia restituitur libertati. Spelunca Sidoniensis hostibus traditur. Item trens Jordanem aliam speluncam hostes accipiunt.
  • CAPUT XII. Describitur compositoris hujus historiae in patriam reditus; et de ejus processu aperiuntur nonnulla. Siraconus in Aegyptum descendit, multam secum trahens militiam.
  • CAPUT XIII. Rex Siraconum subsequens, similiter descendit in Aegyptum, Aegyptiis auxilium ministraturus.
  • CAPUT XIV. Describitur Cahere; et quis ejus loci primus fundator fuerit, aperitur.
  • CAPUT XV. Accedenti Siracono, rex occurrit obviam; ille regem praeveniendo, transit flumen.
  • CAPUT XVI. Savar soldanus, ut regem detineat, pactis innovatis, elaborat.
  • CAPUT XVII. Mittuntur ad calipham qui foedus innovent; et describitur regiae domus magnificentia.
  • CAPUT XVIII. Complentur pacta; et in eorum confirmationem calipha dexteram dat Hugoni Caesariensi.
  • CAPUT XIX. Dicitur quare princeps Aegyptius dicatur Mulene.
  • CAPUT XX. Subjungitur quare idem ipse dicatur calipha; et quo modo sit adversarius Baldacensi caliphae.
  • CAPUT XXI. Rex super Nilum pontem aedificat. Siraconus in Insulam descendit; rex eum insequitur.
  • CAPUT XXII. Describitur insula, et quot et quibus ostiis mare ingrediatur Nilus. Nostri ejectis hostibus insulam occupant; fugit Siraconus in solitudinem.
  • CAPUT XXIII. Describitur Aegypti regio, et qualis sit aperitur.
  • CAPUT XXIV. Inter regem et Siraconum pugna committitur in solitudine, maximo utriusque partis periculo.
  • CAPUT XXV. Siraconus infra Alexandriam se recipit. Rex illuc properans, urbem obsidet.
  • CAPUT XXVI. Describitur Alexandriae situs.
  • CAPUT XXVII. Rex obsidionem continuans, cives Alexandrinos molestat gravissime.
  • CAPUT XXVIII. Siraconus haec audiens, cum Hugone Caesariensi de pace loquitur.
  • CAPUT XXIX. Hugo cum rege et principibus foederis complet tenorem.
  • CAPUT XXX. Resignatur regi civitas, et pax indicitur Alexandrinis.
  • CAPUT XXXI. Rex victoria potitus, receptis suis universis, ad propria revertitur.
    
    
• LIBER VIGESIMUS
  • CAPUT PRIMUM. Dominus Hernesius Caesariensis archiepiscopus, et Odo de Sancto Amando, regius pincerna, a Constantinopoli redeunt, uxorem futuram regi secum ducentes. Rex in ecclesia Tyrensi coronatur, et uxorem ducit.
  • CAPUT II. Andronicus quidam imperatoris consanguineus, Theodoram, Balduini regis viduam, secum per terras hostium abducit.
  • CAPUT III. Petracensis Ecclesia et Ebronensis, episcopis datis ordinantur. Stephanus regis Siciliae cancellarius, et Panormitanae Ecclesiae electus, in Syrium descendunt. Comes Nevernensis Willelmus apud nos defungitur.
  • CAPUT IV. Imperatoris legati ad regem accedunt, pacta quaedam a domino rege postulantes. Mittitur Tyrensis archidiaconus, et pacta proposita cum imperatore complet.
  • CAPUT V. Rex in Aegyptum cum suis descendit; et contra foederis formam, quam cum Aegyptiis peregerat, eis bellum infert.
  • CAPUT VI. Obsidetur civitas Belbeis; et expugnatur obsessa. Soldanus regem infinita promissa decipit pecunia.
  • CAPUT VII. Rex ante Cahere eastra locat, exspectans promissam a soldano pecuniam.
  • CAPUT VIII. Classis nostra per Nilum immissa, nostro se adjungere exercitui conatur; sed re infecta, domum revertitur.
  • CAPUT IX. Rex obsessa Cahere urbe, pecuniam a soldano promissam exspectat. Soldanus vero a pactis resilire tentat, et Turcorum implorat auxilium.
  • CAPUT X. Milo de Planci sinistro consilio regis mentem subvertit. Siraconus ab Aegyptiis vocatus accedit; rex ei occurrit in solitudine; sed eo non invento, infecto negotio redit ad propria.
  • CAPUT XI. Siraconus Aegyptum occupat; soldanum interficit: et ipse paulo post vita defungitur.
  • CAPUT XII. Salahadinus ejus ex fratre nepos, defuncto succedit et regnum obtinet Aegypti.
  • CAPUT XIII. Bernardus monasterii montis Thabor abbas, Liddensi Ecclesiae praeficitur. Fredericus Tyrensis archiepiscopus ab Occidentalibus principibus petiturus auxilium, ad partes dirigitur occiduas.
  • CAPUT XIV. Imperator pactis volens satisfacere, classem in Syriam dirigit, et quosdam de suis principibus.
  • CAPUT XV. Rex in Aegyptum descendit cum suis expeditionibus; Graecis quoque, tam navigio quam per terram eum sequentibus.
  • CAPUT XVI. Rex Damiatam obsidet; et in ejus expugnatione tam Latinorum quam Graecorum inutiliter desudat exercitus.
  • CAPUT XVII. Oritur in castris fames, et nostra classis pene tota incenditur, tandem solvitur obsidio, opera consumpta inutiliter.
  • CAPUT XVIII. Revocatis expeditionibus, rex ad propria revertitur. Graecorum classis in redeundo pene tota deperit, sinistris acta flatibus.
  • CAPUT XIX. Terraemotus maximus pene universum concutit Orientem, et urbes dejicit antiquissimas.
  • CAPUT XX. Salahadinus nostros fines ingreditur, et castrum cui est nomen Darum obsidet.
  • CAPUT XXI. Rex cum modica militum manu illi occurrit; plures ex nostris tam in urbe Gaza, quam in itinere, ab hostibus obtruncantur.
  • CAPUT XXII. Salahadinus ad propria revertitur. Rex quoque, reparato castro, quod ex parte dirutum fuerat, rediit Ascalonam.
  • CAPUT XXIII. Eodem quoque anno gloriosus Christi martyr, Thomas Cantuariensis archiepiscopus, in propria occiditur ecclesia.
  • CAPUT XXIV. Rex assumptis secum aliquot de principibus suis, Constantinopolim proficiscitur: imperator eum multiplici honore praevenire satagit.
  • CAPUT XXV. Introductus ante imperatorem, honeste tractatur; et frequentia cum eo de rebus necessariis miscet colloquia.
  • CAPUT XXVI. Completis negotiis et muneribus cumulati, tam rex quam ejus principes, ad propria revertuntur.
  • CAPUT XXVII. Rex apud Sephorim exercitus convocat. Fredericus Tyrensis archiepiscopus ab ultramontanis partibus redit. Dominus Willelmus Acconensis episcopus in Romania occiditur.
  • CAPUT XXVIII. Milo Armenius, frater domini Toros, Noradino, conjunctus, partes vexat Antiochenas; rex illud properat, ut ejus compescat malitiam.
  • CAPUT XXIX. Salahadinus trans Jordanem castrum, cui nomen mons Regalis est, obsidet; sed nihil proficiens, ad propria revertitur.
  • CAPUT XXX. Salahadinus terram trans Jordanem universam depopulatur. Rex in loco cui nomen Carmelus, exercitum detinet. Comes Raimundus Tripolitanus de carcere revertitur.
  • CAPUT XXXI. Describitur Assissinorum secta, et missio legati eorum ad dominum regem.
  • CAPUT XXXII. Occiditur a fratribus militiae Templi, Assissinorum legatus; et ingens in regno excitatur tumultus. Radulphus Bethlehemita episcopus vita decedit.
  • CAPUT XXXIII. Moritur Noradinus. Rex Paneadem obsidet: et facta treuga recedit; collecta aegritudine Hierosolymam proficiscitur, ubi et infra paucos dies vita decedit.
    
    
• LIBER VIGESIMUS PRIMUS
  • CAPUT PRIMUM. De primis auspiciis Balduini quarti, Hierosolymorum regis sexti; de moribus, aetate et forma corporis.
  • CAPUT II. Quo tempore injunctus et coronatus fuerit.
  • CAPUT III. Anno regni ejus primo, classis Siculorum regis, Alexandriam veniens, damnum incurrit enorme. Comes Tripolitanus regni procurationem, et regis tutelam, tanquam agnatorum proximus, poscit.
  • CAPUT IV. Milo de Planci apud Accon occiditur. Turensis archiepiscopus Fredericus moritur.
  • CAPUT V. Describitur comes Tripolitanus; quis moribus, et ex quibus majoribus fuerit; quomodo regni procurationem susceperit. Hujus historiae conscriptor, cancellarius regis efficitur.
  • CAPUT VI. Salahadinus, vocantibus eum Damascenis, Damascum obtinet, et reliquas regionis partes. Dirigitur contra eum Tripolitanus comes, qui ejus obsistat moliminibus.
  • CAPUT VII. Assignantur causae, quare contingat quod super populum nostrum solito amplius hostes invalescant.
  • CAPUT VIII. Mussulae dominus in nepotis subsidium properat. Salahadinus proficit; regionem occupat universam. Comes cum eo paciscitur; obsides recipit.
  • CAPUT IX. Mainardus Berythensis episcopus moritur. Hujus conscriptor historiae ad Tyronensem metropolim promovetur.
  • CAPUT X. Rex Damascenorum regionem ingreditur: et eam depopulatur. Hernesius Caesariensis archiepiscopus defungitur.
  • CAPUT XI. Rex iterum fines hostium Damascenorum ingressus, vallem cui cognomentum est Bachar, depraedatur. Rainaldus de Castellione et Joscelinus regis patruus, a vinculis hostium solvuntur.
  • CAPUT XII. Dominus imperator Constantinopolitanus apud Iconium ignominiose conficitur.
  • CAPUT XIII. Guillelmus junior, marchio de Monteferrato, in Syriam veniens, regis sororem uxorem duxit.
  • CAPUT XIV. Comes Flandrensium, diu exspectatus, regnum ingreditur.
  • CAPUT XV. Qui cum comite venerant, seducunt eum, monentes ne regni principibus acquiescat.
  • CAPUT XVI. Imperatoris Constantinopolitani ad sunt legati petentes instanter pacta, quae cum domino eorum rex inierat, impleri; et contra Aegyptum expeditiones praeparari.
  • CAPUT XVII. Comes factum impedit, ab honesto alienus proposito.
  • CAPUT XVIII. Imperatoris legati ad propria redeunt. Comes versus partes Antiochenas contendit. Balianus domini regis Amalrici viduam uxorem ducit.
  • CAPUT XIX. Comes Flanarensis, una cum principe Antiocheno et Tripolitano comite, castrum Harenc obsidet, et sine fructu laborat.
  • CAPUT XX. Salahadinus cum multitudine infinita ab Aegypto veniens, regnum ingreditur; ante Ascalonam se locat. Rex cum universis regni viribus illi obviam occurrit; ante praedictam urbem conflictus cum hostibus habetur maximus.
  • CAPUT XXI. Hostes regionem longe lateque depopulantur, urbes et suburbana succendunt.
  • CAPUT XXII. Rex Ascalona egressus, hostibus occurrit; ordinantur utrinque acies; procinctus fit ad dimicandum.
  • CAPUT XXIII. Committitur pugna; vincitur Salahadinus, et in fugam cum supremo periculo et ignominia vertitur.
  • CAPUT XXIV. Pluviarum intemperies et frigus insolitum eos qui ex acie fugerant, fatigant supra vires; occiduntur ex eis innumeri, capiuntur quamplures. Rex Hierosolymam victor revertitur.
  • CAPUT XXV. Qui in partibus Antiochenis castrum Harenc obsederant, infecto negotio reversi sunt ad propria.
  • CAPUT XXVI. Romae generalis synodus indicitur. Rex super fluenta Jordanis, infaustis avibus, castrum aedificat, aedificatum templariis tradit.
  • CAPUT XXVII. Rex in terras hostium ingressus, damna patitur enormia. Henfredus regius constabularius occasionem mortis ibi colligens, defungitur.
  • CAPUT XXVIII. Salahadinus regionem ingreditur Sidoniensem; rex convocatis regni viribus, hostibus occurrit.
  • CAPUT XXIX. Committitur pugna; nostri vincuntur; capiuntur ex eis quamplures.
  • CAPUT XXX. Salahadinus castrum quod de novo aedificatum fuerat, obsidet; obsessum occupat; diruit occupatum. Henricus comes Trecensis, Petrus, regis Francorum Ludovici frater, in Syriam veniunt.
    
    
• LIBER VIGESIMUS SECUNDUS
  • CAPUT PRIMUM. Rex sororem suam, quae marchionis uxor fuerat, cuidam adolescenti, Guidoni videlicet de Liziniaco, uxorem tradit. Cum Salahadino, paribus conditionibus, praeter solitum, treuga firmatur.
  • CAPUT II. Salahadinus partes Tripolitanas hostiliter invadit; et segetes et terrae bona depopulatur.
  • CAPUT III. Classis Aegyptiorum ad insulam Aradum accedit. Comes Tripolitanus cum Salahadino foedus init.
  • CAPUT IV. Tyrensis archiepiscopus a Constantinopoli regreditur; dominus Ludovicus rex Francorum vita decessit.
  • CAPUT V. Rex sororem suam juniorem, Henfredo tertio uxorem tradit. Constantinopolitanus imperator vita defungitur.
  • CAPUT VI. Princeps Antiochenus occasione pellicis, quam uxori viventi superduxerat, anathemati subjicitur. In Alexium imperatorem conspiratur.
  • CAPUT VII. Hierosolymitanus patriarcha Antiochiam dirigitur, ut rei periclitanti tentet afferre remedium. Alexander papa vita decedit.
  • CAPUT VIII. Noradini filius moritur, domino Mussulae consanguineo suo haereditate relicta.
  • CAPUT IX. Inter regem et Tripolitanum comitem simultas oritur periculosa, et usque ad odium manifestum procedit.
  • CAPUT X. Constantinopoli tumultus oritur; et praevalente viro nequam Andronico, Latinorum populus exturbatur.
  • CAPUT XI. Causae tumultus et dissensionis assignantur.
  • CAPUT XII. Urbem et palatia, interfectis nobilibus, Andronicus occupat, et violenta dominatione populum opprimit.
  • CAPUT XIII. Populus Latinorum, qui in galeis se receperat, insulas et loca maritima hostiliter depopulatur.
  • CAPUT XIV. Salahadinus foedus quod cum domino rege inierat, rescindit; rex illi ultra Jordanem occurrit. Turci vicum Buriam effringunt, habitatoribus ejus in captivitatem redactis.
  • CAPUT XV. Idem castrum nostrum in nostra regione Suicide, speluncam videlicet munitissimam, occupat violenter.
  • CAPUT XVI. Idem fines nostros violenter ingreditur; apud castrum Forbelet pugna committitur, ancipiti victoria.
  • CAPUT XVII. Idem classe vocata ex Aegypto, urbem obsidet Berythensium.
  • CAPUT XVIII. Rex ad ejus liberationem properans, usque Tyrum pervenit. Salahadinus obsidionem solvit.
  • CAPUT XIX. Salahadinus Euphratem transit, Mesopotamiam ingressus.
  • CAPUT XX. Rex fines Damascenorum hostiliter depopulatur.
  • CAPUT XXI. Idem praesidium quod proxime Salahadinus occupaverat, obsidet; obsessum occupat, et Christianitati restituit.
  • CAPUT XXII. Rex iterum fines Damascenorum cum suis expeditionibus ingreditur.
  • CAPUT XXIII. Census in regno colligitur, quo contra futuros casus regnum se tueatur.
  • CAPUT XXIV. Salahadinus Halapiam obsidet; et obsessam quibusdam conditionibus interpositis obtinet. Princeps Antiochenus cum Rupino Armenorum duce Tarsum commutat.
  • CAPUT XXV. Rex apud Nazareth aegritudine correptus valida, Guidonem de Luziniano, comitem Joppensem, regni procuratorem constituit.
  • CAPUT XXVI. Salahadinus cum ingentibus copiis fines nostros ingressus, circa partes Scythopolitanas consedit; nostri occurrunt ei.
  • CAPUT XXVII. Fames in exercitu oritur valida; tandem sine commisso praelio, tam nostri quam hostes ab invicem discedunt.
  • CAPUT XXVIII. Salahadinus urbem Petracensem trans Jordanem obsidet; et obsessam impugnat hostiliter.
  • CAPUT XXIX. Rex comiti Joppensi administrationem aufert; Balduinum nepotem suum regio diademate coronat.
  • CAPUT XXX. Rex congregatis copiis ultra Jordanem festinat, ut obsessis subveniat. Salahadinus obsidionem solvit.
    
    
• LIBER VIGESIMUS TERTIUS
  • PRAEFATIO.
  • CAPUT PRIMUM. Inter regem et comitem Joppensem nutrita diu simultas, erumpit in lites exsecrabiles; reconciliationis nulla apparet spes. Tripolitanus regni administrationem et tutelam regiam obtinet.

---

Credits

Printed source	Migne edition of 1855
Source of the electronic transcription	The Latin Library - http://www.thelatinlibrary.com/
ETML tagging	IntraText editorial staff

---

Best viewed with any browser at 800x600 or 768x1024 on Tablet PC
IntraText® (V89) - Some rights reserved by Èulogos SpA - 1996-2007. Content in this page is licensed under a Creative Commons License
[2007 06 13]