[21] Domuit autem partim ductu partim auspiciis suis
Cantabriam, Aquitaniam, Pannoniam, Delmatiam cum Illyrico omni, item Raetiam et
Vindelicos ac Salassos, gentes Inalpinas. Coercuit et Dacorum incursiones,
tribus eorum ducibus cum magna copia caesis, Germanosque ultra Albim fluvium
summovit, ex quibus Suebos et Sigambros dedentis se traduxit in Galliam atque
in proximis Rheno agris conlocavit. Alias item nationes male quietas ad obsequium
redegit. Nec ulli genti sine iustis et necessariis causis bellum intulit,
tantumque afuit a cupiditate quoquo modo imperium vel bellicam gloriam augendi,
ut quorundam barbarorum principes in aede Martis Ultoris iurare coegerit
mansuros se in fide ac pace quam peterent, a quibusdam vero novum genus
obsidum, feminas, exigere temptaverit, quod neglegere marum pignora sentiebat;
et tamen potestatem semper omnibus fecit, quotiens vellent, obsides recipiendi.
Neque aut crebrius aut perfidiosius rebellantis graviore umquam ultus est
poena, quam ut captivos sub lege venundaret, ne in vicina regione servirent
neve intra tricensimum annum liberarentur. Qua virtutis moderationisque fama
Indos etiam ac Scythas, auditu modo cognitos, pellexit ad amicitiam suam populique
Romani ultro per legatos petendam. Parthi quoque et Armeniam vindicanti facile
cesserunt et signa militaria, quae M. Crasso et M. Antonio ademerant,
reposcenti reddiderunt obsidesque insuper optulerunt, denique, pluribus quondam
de regno concertantibus, nonnisi ab ipso electum probaverunt.
|