[32] Pleraque pessimi exempli in perniciem publicam aut ex
consuetudine licentiaque bellorum civilium duraverant aut per pacem etiam
exstiterant. Nam et grassatorum plurimi palam se ferebant succincti ferro,
quasi tuendi sui causa, et rapti per agros viatores sine discrimine liberi
servique ergastulis possessorum supprimebantur, et plurimae factiones titulo
collegi novi ad nullius non facinoris societatem coibant. Igitur grassaturas
dispositis per opportuna loca stationibus inhibuit, ergastula recognovit,
collegia praeter antiqua et legitima dissolvit. Tabulas veterum aerari
debitorum, vel praecipuam calumniandi materiam, exussit; loca in urbe publica
iuris ambigui possessoribus adiudicavit; diuturnorum reorum et ex quorum
sordibus nihil aliud quam voluptas inimicis quaereretur nomina abolevit
condicione proposita, ut si quem quis repetere vellet, par periculum poenae
subiret. Ne quod autem maleficium negotiumve in punitate vel mora elaberetur,
triginta amplius dies, qui honoraris ludis occupabantur, actui rerum
accommodavit. Ad tris iudicum decurias quartam addidit ex inferiore censu, quae
ducenariorum vocaretur iudicaretque de levioribus summis. Iudices a tricensimo
aetatis anno adlegit, id est quinquennio maturius quam solebant. Ac plerisque
iudicandi munus detractantibus vix concessit, ut singulis decuriis per vices annua
vacatio esset et ut solitae agi Novembri ac Decembri mense res omitterentur.
|