bold = Main text
                                                                   grey = Comment text
Academica
      Liber, Caput
    1        I,   1     |                                       1] In Cumano nuper cum mecum Atticus
    2        I,   1     |             velit; sed habeo magnum opus in manihus, quae iam pridem;
    3        I,   1     |                  ante hoc tempus numquam in mentem venit a te requirere.
    4        I,   1     |                   praesertim cum et ipse in eo excellas et id studium
    5        I,   2     |                  ea dicam quae mihi sunt in promptu, quod ista ipsa
    6        I,   2     |                 homini; ~sed meos amicos in quibus est studium in Graeciam
    7        I,   2     |             amicos in quibus est studium in Graeciam mitto id est ad
    8        I,   2     |                 Latinis quidem. et tamen in illis veteribus nostris,
    9        I,   2     |             quadam ad legendum invitati; in laudationibus, in his ipsis
   10        I,   2     |              invitati; in laudationibus, in his ipsis antiquatatum prooemiis
   11        I,   3     |              inquam 'ista Varro. nam nos in nostra urbe peregrinantis
   12        I,   3     |                dignas laude gessimus hoc in primis consentaneum, aut
   13        I,   4     |              nostro familiari, remigrare in domum veterem e nova, quam
   14        I,   4     |               veterem e nova, quam nobis in novam e vetere? certe enim
   15        I,   4     |                tu existimas ipse negaret in libris, quod coram etiam
   16        I,   4     |                   Quae cam essent dicta, in conspectu consedimus omnes. ~
   17        I,   4     |                ab ipsa natura involutis, in quibus omnes ante eum philosophi
   18        I,   4     |             tamen ad bene vivendum. ~hic in omnibus fere sermonibus,
   19        I,   4     |                cum diceret constanter et in ea sententia permaneret,
   20        I,   4     |                 omnis eius oratio tantum in virtute laudanda et in hominibus
   21        I,   4     |            tantum in virtute laudanda et in hominibus ad virtutis studium
   22        I,   4     |                 disputabant inambulantes in Lycio, illi autem, quia
   23        I,   4     |                  quia Platonis instituto in Academia, quod est alterum
   24        I,   5     |                  quid falsum quid rectum in oratione pravumve quid consentiens
   25        I,   5     |                dicibant, neque ulla alia in re nisi in natura quaerendum
   26        I,   5     |               neque ulla alia in re nisi in natura quaerendum csse illud
   27        I,   5     |                 autem alia ponebant esse in toto alia in partibus, valetudinem
   28        I,   5     |               ponebant esse in toto alia in partibus, valetudinem vires
   29        I,   5     |         valetudinem vires pulchritudinem in toto, in partibus autem
   30        I,   5     |                  pulchritudinem in toto, in partibus autem sensus integros
   31        I,   5     |           aliquam partium singularum, ut in pedibus celeritatem, vim
   32        I,   5     |                 pedibus celeritatem, vim in manibus, claritatem in voce,
   33        I,   5     |               vim in manibus, claritatem in voce, in lingua etiam explanatam
   34        I,   5     |             manibus, claritatem in voce, in lingua etiam explanatam
   35        I,   5     |            virtutem idonea, eaque ab his in naturam et mores dividebantur.
   36        I,   5     |                partim ratione formabant, in quibus erat ipsa philosophia;
   37        I,   5     |            quibus erat ipsa philosophia; in qua quod inchoatum est neque <
   38        I,   5     |             naturae omniumque rerum quas in animis ponunt una res optuna.
   39        I,   5     |                usum valerent. Iam virtus in animi bonis et in corporis
   40        I,   5     |                 virtus in animi bonis et in corporis cernitur et in
   41        I,   5     |                  in corporis cernitur et in quibusdam quae non tam naturae
   42        I,   6     |               adipisci quae essent prima in natura quaeque ipsa per
   43        I,   6     |                  sunt autem maxima, quae in ipso animo atque in ipsa
   44        I,   6     |                 quae in ipso animo atque in ipsa virtute versantur.
   45        I,   6     |               antiqua philosophia sensit in una virtute esse positam
   46        I,   6     |       descriptione agendi quoque aliquid in vita et officii ipsius initium
   47        I,   6     |                  reperiebatur, quod erat in conservatione <sui et in
   48        I,   6     |                 in conservatione <sui et in appetitione> earum rerum
   49        I,   6     |               dicebant ut eam dividerent in res duas, ut altera esset
   50        I,   6     |               eaque efficeretur aliquid. in eo quod efficeret vim esse
   51        I,   6     |            efficeret vim esse censebant, in eo autem quod efficeretur
   52        I,   6     |            tantum modo materiam quandam; in utroque tamen utrumque:
   53        I,   6     |                 dabitis enim profecto ut in rebus inusitatis, quod Graeci
   54        I,   7     |            enitar ut Latine loquar, nisi in huiusce modi verbis ut philosophiam
   55        I,   7     |                  philosophorum, atque id in multis; dialecticorum vero
   56        I,   7     |               quod si Gracci faciunt qui in his rebus tot iam saecla
   57        I,   7     |                eoque etiam interire, non in nihilum sed in suos partes,
   58        I,   7     |             interire, non in nihilum sed in suos partes, quae infinite
   59        I,   7     |            possint, cum sit nihil omnino in rerum natura minimum quod
   60        I,   7     |               appellant qualia; e quibus in omni natura cohaerente et
   61        I,   7     |                  mundi omnia quae insint in eo, quae natura sentiente
   62        I,   7     |              natura sentiente teneantur, in qua ratio perfecta insit,
   63        I,   7     |                 caelestia maxime, deinde in terris ea quae pertineant
   64        I,   8     |             philosophiae pars, qune erat in ratione et in disserendo,
   65        I,   8     |                  qune erat in ratione et in disserendo, sic tractabatur
   66        I,   8     |                  esse indicium veritatis in sensibus. mentem volebant
   67        I,   8     |              nusquam esse censebant nisi in animi notionibus atque rationibus.
   68        I,   8     |                 quod explanari volebant. in qua tradebatur omnis dialecticae
   69        I,   9     |                Plato erat amplexatus, ut in iis quiddam divinum esse
   70        I,   9     |     imbecillamque reddidit, quod negavit in ea sola positum esse beate
   71        I,   9     |           philosophiae, quae, posita est in virtute et in moribus, reliquisset
   72        I,   9     |                 posita est in virtute et in moribus, reliquisset totumque
   73        I,   9     |     investigationem naturae contulisset, in ea ipsa plurimum dissedit
   74        I,   9     |                 et Crates unaque Crantor in Academia congregati diligenter
   75        I,  10     |                 beatam vitam pertinerent in una virtute poneret nec
   76        I,  10     |                  contraria; neutra autem in mediis relinquebat, in quibus
   77        I,  10     |             autem in mediis relinquebat, in quibus ponebat nihil omnino
   78        I,  10     |                quaedam, recte facta sola in bonis actionibus ponetis,
   79        I,  10     |            ponetis, prave id est peccata in malis; officia autem conservata
   80        I,  10     |            superiores non omnem virtutem in ratione esse dicerent sed
   81        I,  10     |               more perfectas. hic ornnis in ratione ponebat. cumque
   82        I,  10     |            dicerent. sed ea contraherent in angustumque deducerent,
   83        I,  10     |                rationis expertes aliaque in parte animi cupiditatem
   84        I,  11     |                 sic sentiebat, primum ut in quattuor initiis rerum illis
   85        I,  11     |               non corpus. ~Plurima autem in illa tertia philosophiae
   86        I,  11     |              philosophiae parte mutavit. in qua primum de sensibus ipsis
   87        I,  11     |                verbum, erit enim utendum in reliquo sermone saepius—
   88        I,  11     |               animomorum, quam esse vult in nobis positam et voluntariam. ~
   89        I,  11     |                 eo verbo antea nemo tali in re usus esset, plurimisque
   90        I,  11     |                 collocabat, eamque neque in rectis neque in pravis numerabat,
   91        I,  11     |             eamque neque in rectis neque in pravis numerabat, sed soli
   92        I,  11     |               non quod omnia quae essent in re comprehenderet, sed quia
   93        I,  11     |               sed quia nihil quod cadere in eam posset relinqueret,
   94        I,  11     |               unde postea notiones rerum in animis imprimerentur; e
   95        I,  11     |           sapientiaque removebat. ~Atque in his fere commutatio constitit
   96        I,  12     |         curricula vitae et ut Democritus in profundo veritatem esse
   97        I,  12     |                sic omnia latere censebat in occulto neque esse quicquam
   98        I,  12     |              plerosque deduceret, ut cum in eadem re paria contrariis
   99        I,  12     |                eadem re paria contrariis in partibus momenta rationum
  100        I,  12     |                  vetere numeramus, cuius in libris nihil affirmatur
  101        I,  12     |               libris nihil affirmatur et in utramque partem multa disseruntur,
  102        I,  12     |                quartus ab Arcesila fuit, in eadem Arcesilae ratione
  103       II          |                 LIBER II~* * * ~atqui si in crederemus. nun egeremus
  104       II          |             illud poetae vocant ~* * * ~*in aqua remum integrum quasi
  105       II          |                 pecoribus esse communem, in quorum societatem et hominem
  106       II          |               ille convocata de hortulis in auxilium quasi liber turba
  107       II          |                nemo esse posse videatur. in quorum rixam si Academnicus
  108       II          |                se ad suas partes. sed si in illos aut in istos concesserit,
  109       II          |              partes. sed si in illos aut in istos concesserit, ab eis
  110      III          |                         LIBER III~* * * ~in tanta animantium varietate
  111      III          |               quod si liceret ut iis qui in itinere deerravissent sic
  112      III          |                  autem semper, depugnare in facinorosis et audacibus
  113      III          |                potestas sit, vindicet se in libertatem ~* * * ~mihi


Brutus
      Caput
  114   1               |           conlegi deminutam dolebam; qua in cogitatione et cooptatum
  115   1               |        cogitatione et cooptatum me ab eo in conlegium recordabar, in
  116   1               |                 in conlegium recordabar, in quo iuratus iudicium dignitatis
  117   1               |                ex quo augurum institutis in parentis eum loco colere
  118   3               |                             3] Etenim si in leviorum artium studio memoriae
  119   4               |             vixitque tam diu quam licuit in civitate bene beateque vivere,
  120   7               |                  propria cum praestantis in re publica viri tum bene
  121   7               |                  civitatis. quod si fuit in re publica tempus ullum,
  122   8               |                rebus amplissimis tamquam in portum confugere deberet
  123   9               |           fortunate beateque vixisse cum in ceteris civitatibus tum
  124   9               |           ceteris civitatibus tum maxume in nostra, quibus cum auctoritate
  125   9               |             quorum memoria et recordatio in maxumis nostris gravissimisque
  126   9               |             curis iucunda sane fuit, cum in eam nuper ex sermone quodam
  127  10               |                  10] Nam cum inambularem in xysto et essem otiosus domi,
  128  13               |                  quidem quod volui tanta in re consecutus sum. sed scire
  129  15               |        explicatis ordinibus temporum uno in conspectu omnia viderem.
  130  16               |                  ex conditis, qui iacent in tenebris et ad quos omnis
  131  16               |           seremus igitur aliquid tamquam in inculto et derelicto solo;
  132  20               |                  inquam. Quod mihi nuper in Tusculano inchoavisti de
  133  22               |                  facio. nam mihi, Brute, in te intuenti crebro in mentem
  134  22               |             Brute, in te intuenti crebro in mentem venit vereri, ecquodnam
  135  22               |           singularis industria. cum enim in maxumis causis versatus
  136  22               |            fascisque submitteret, subito in civitate cum alia ceciderunt
  137  23               |        prudentiae, qua ne maxumis quidem in bellis aequo animo carere
  138  24               |                 quae sunt quondam habita in civitate pulcherrima, nemo
  139  24               |               idem placuisset illis, tum in pratulo propter Platonis
  140  26               |               incensa iamdiuque excellat in ea praestetque ceteris,
  141  26               |                 dicendi vis atque copia. in quam cum intueor, maxime
  142  26               |                 lucent Athenae tuae, qua in urbe primum se orator extulit
  143  30               |           Prodicus Ceius, Hippias Eleius in honore magno fuit; aliique
  144  31               |              fuerat antiquior, sed haec, in quad e bonis rebus et malis
  145  31               |              abhorret, philosophos aliud in tempus reiciamus; ad oratores,
  146  32               |                  primus intellexit etiam in soluta oratione, dum versum
  147  34               |          verborum comprensio terminatur; in quo non modo defici, sed
  148  35               |                  fuit Lysias ipse quidem in causis forensibus non versatus,
  149  35               |              nihil acute inveniri potuit in eis causis quas scripsit,
  150  36               |              hanc aetatem oratorum fuit, in qua naturalis inesset, non
  151  37               |            inflammabat. processerat enim in solem et pulverem non ut
  152  38               |                aculeos etiam relinqueret in animis eorum, a quibus esset
  153  39               |                   39] Videsne igitur vel in ea ipsa urbe, in qua et
  154  39               |              igitur vel in ea ipsa urbe, in qua et nata et alta sit
  155  39               |                   quam ea sero prodierit in lucem? si quidem ante Solonis
  156  40               |                 temporibus tantum laudis in dicendo Ulixi tribuisset
  157  40               |                  hic tam [idem] orna tus in dicendo ac plane orator
  158  41               |                  maiorque vis agnoscitur in Pisistrato. denique hunc
  159  42               |                  est rhetoribus ementiri in historiis, ut aliquid dicere
  160  43               |               morbo> mortuum scripsit et in Attica clam humatum, addidit
  161  45               |                perfectum tulit. nec enim in constituentibus rem publicam
  162  45               |         constituentibus rem publicam nec in bella gerentibus nec in
  163  45               |                  in bella gerentibus nec in impeditis ac regum dominatione
  164  46               |                Aristoteles, cum sublatis in Sicilia tyrannis res privatae
  165  48               |             deinde, quod Theodorus esset in arte subtilior, in orationibus
  166  48               |                 esset in arte subtilior, in orationibus autem ieiunior,
  167  48               |                solitum orationes, quibus in iudiciis uterentur; sed
  168  48               |             circumveniretur', saepe ipse in iudicium vocaretur, orationes
  169  49               |                 multa iam memorabilia et in domesticis et in bellicis
  170  49               |          memorabilia et in domesticis et in bellicis rebus effecerat.
  171  50               |                  autem laus est interdum in aliqua parte dicendi, in
  172  50               |                 in aliqua parte dicendi, in universa eloquentia laudem
  173  54               |             decemviralem invidiam plebem in patres incitatam legibus
  174  56               |                  laena amictus ita venit in contionem seditionemque
  175  58               |                Est igitur sic apud illum in nono, ut opinor, annali: ~
  176  58               |                  nunc quidem non tam est in plerisque: latrant enim
  177  59               |               fuisse vult, ut, quam deam in Pericli labris scripsit
  178  60               |                  his enim consulibus, ut in veteribus commentariis scriptum
  179  60               |          investigator antiquitatis putat in hoc erratum vitamque Naevi
  180  62               |                  multa enim scripta sunt in eis quae facta non sunt:
  181  62               |                   cum homines humiliores in alienum eiusdem nominis
  182  63               |                 quodam modo est nonnulla in iis etiam inter ipsos similitudo:
  183  64               |          tenuitas ipsa delectat—quamquam in Lysia sunt saepe etiam lacerti,
  184  65               |             quaerimus: quis illo gravior in laudando, acerbior in vituperando,
  185  65               |            gravior in laudando, acerbior in vituperando, in sententiis
  186  65               |                 acerbior in vituperando, in sententiis argutior, in
  187  65               |                  in sententiis argutior, in docendo edisserendoque subtilior?
  188  65               |                 omnes oratoriae virtutes in eis reperientur. ~
  189  67               |                               67] Sed ea in nostris inscitia est, quod
  190  67               |          inscitia est, quod hi ipsi, qui in Graecis antiquitate delectantur
  191  67               |                  Atticam appellant, hanc in Catone ne noverunt quidem.
  192  69               |                 veri simile est quam sit in utroque genere et creber
  193  69               |             antiquius. sed maiore honore in omnibus artibus quam in
  194  69               |                  in omnibus artibus quam in hac una arte dicendi versatur
  195  70               |            quidem videri solent. similis in pictura ratio est: in qua
  196  70               |            similis in pictura ratio est: in qua Zeuxim et Polygnotum
  197  70               |                  liniamenta laudamus; at in Aetione Nicomacho Protogene
  198  71               |                71] Et nescio an reliquis in rebus omnibus idem eveniat:
  199  71               |               potest, quae apud illum et in Phaeacum et in procorum
  200  71               |                  illum et in Phaeacum et in procorum epulis canuntur.
  201  71               |                  ipse de se nec mentitur in gloriando: sic enim sese
  202  71               |                  Odyssia Latina est sic [in] tamquam opus aliquod Daedali
  203  72               |                et Atticus scribit et nos in antiquis commentariis invenimus; ~
  204  73               |                 Senensi proelio voverat. in quo tantus error Acci fuit,
  205  75               |                saeclis ante suam aetatem in epulis esse cantitata a
  206  75               |                clarorum virorum laudibus in Originibus scriptum reliquit
  207  75               |                 Cato. tamen illius, quem in vatibus et Faunis adnumerat
  208  77               |         adoptavit, si corpore valuisset, in primis habitus esset disertus;
  209  78               |               studuit; isque et oratorum in numero est habitus et fuit
  210  79               |               Ennium, qui cum patre eius in Aetolia militaverat, civitate
  211  81               |                filii consulares fuerunt, in primis est habitus eloquens,
  212  81               |             contra Ti. Gracchum eita est in C. Fanni annalibus. ~
  213  82               |                  Laelius et P. Africanus in primis eloquentes, quorum
  214  83               |                   dicendi tamen laus est in Laelio inlustrior. at oratio
  215  83               |                quam Scipio; et, cum sint in dicendo variae voluntates,
  216  84               |                ad Africanum nemo potest, in qua ipsa egregium Viriathi
  217  85               |                  Erat omnino tum mos, ut in reliquis rebus melior, sic
  218  85               |               reliquis rebus melior, sic in hoc ipso humanior, ut faciles
  219  85               |              humanior, ut faciles essent in suum cuique tribuendo. memoria
  220  85               |             magnaque quaererent. nam cum in silva Sila facta caedes
  221  86               |              illam a Ser. Galba, quod is in dicendo ardentior acriorque
  222  87               |                fuisse, quem totum Galbam in consideranda causa componendaque
  223  87               |             omnibus exclusis commentatum in quadam testudine cum servis
  224  87               |            nuntiatum tempus esse, exisse in aedes eo colore et iis oculis,
  225  88               |               quo significabat illum non in agendo solum, sed etiam
  226  88               |                  agendo solum, sed etiam in meditando vehementem atque
  227  89               |              licet, cum duae summae sint in oratore laudes, una subtiliter
  228  89               |              ille qui doceat, elegantiam in Laelio, vim in Galba fuisse.
  229  89               |                elegantiam in Laelio, vim in Galba fuisse. quae quidem
  230  89               |                  incitante et rogationem in Galbam privilegi similem
  231  89               |              dixi, M. Cato legem suadens in Galbam multa dixit; quam
  232  89               |              multa dixit; quam orationem in Origines suas rettulit,
  233  91               |                  Brutus, si tanta virtus in oratore Galba fuit, cur
  234  91               |                 Galba fuit, cur ea nulla in orationibus eius appareat?
  235  91               |                   quod mirari non possum in eis, qui nihil omnino scripti
  236  92               |                 scriptio: memoriam autem in posterum ingeni sui non
  237  92               |              etiam maiorem visum iri, si in existimantium arbitrium
  238  94               |                 Laeli mens spirare etiam in scriptis, Galbae autem vis
  239  94               |                 occidisse. Fuerunt etiam in oratorum numero mediocrium
  240  94               |             Orestarum, quos aliquo video in numero oratorum fuisse. ~
  241  95               |                orationis genus. eodemque in genere est habitus is, qui
  242  95               |                Gracchum patientia, civis in rebus optimis constantissimus
  243  96               |                               96] Ut hoc in oratore Latino primum mihi
  244  98               |              domi ius civile cognoverat. in eo industriam constat summam
  245  99               |                  quod quisque potuisset, in illam orationem contulisse. ~
  246 100               |               credo fuisse, quod Fannius in mediocribus oratoribus habitus
  247 101               |          instituto, quem, quia cooptatus in augurum conlegium non erat,
  248 101               |          Panaetium audiverat. eius omnis in dicendo facultas historia
  249 102               |                 T. Albucium. is oratorum in numero non fuit, iuris civilis
  250 103               |                              103] Utinam in Ti. Graccho Gaioque Carbone
  251 103               |                  alter propter perpetuam in populari ratione levitatem
  252 104               |          exquisitos e Graecia magistros, in eis iam adulescens Diophanem
  253 105               |              quoi vita suppeditavit, est in multis iudiciis causisque
  254 105               |             audierant prudentes homines, in quibus familiaris noster
  255 105               |                qui se illi contubernalem in consulatu fuisse narrabat,
  256 105               |        industrium etiam et diligentem et in exercitationibus commentationibusque
  257 107               |               occisus esset, cum omnibus in rebus vementem tum acrem
  258 107               |                vementem tum acrem aiebat in dicendo fuisse. ~
  259 108               |             paulo fervidior oratio. erat in aliquo numero etiam M. Fulvius
  260 109               |                109] M. Drusus C. f., qui in tribunatu C. Gracchum conlegam
  261 109               |                   Pennus facete agitavit in tribunatu C. Gracchum paulum
  262 110               |             habuit laudem et est uterque in multis causis versatus.
  263 110               |             multis causis versatus. erat in quibusdam laudandis viris,
  264 111               |                 paratum esse non potest. in Scauri oratione, sapientis
  265 113               |                 113] Ipse etiam Fufidius in aliquo patronorum numero
  266 113               |              numero fuit. Rutilius autem in quodam tristi et severo
  267 113               |                 etiam absolutus Rutilium in iudicium vocavit. multaque
  268 114               |                 auditor, prope perfectus in Stoicis; quorum peracutum
  269 114               |                  se ipsorum opinio firma in hoc viro et stabilis inventa
  270 115               |                 Qui quom innocentissumus in iudicium vocatus esset,
  271 116               |                      116] Habemus igitur in Stoicis oratoribus Rutilium,
  272 116               |             oratoribus Rutilium, Scaurum in antiquis; utrumque tamen
  273 116               |                 per illos ne haec quidem in civitate genera hac oratoria
  274 116               |                  caruerunt. volo enim ut in scaena sic etiam in foro
  275 116               |              enim ut in scaena sic etiam in foro non eos modo laudari,
  276 116               |                  quorum sit illa simplex in agendo veritas, non molesta. ~
  277 117               |           tempore, L. Pauli nepos; nullo in oratorum numero sed vita
  278 117               |                 etiam durior; qui quidem in triumviratu iudicaverit
  279 117               |              constans civis et fortis et in primis Graccho molestus,
  280 117               |           molestus, quod indicat Gracchi in eum oratio; sunt etiam in
  281 117               |                in eum oratio; sunt etiam in Gracchum Tuberonis. is fuit
  282 117               |             Tuberonis. is fuit mediocris in dicendo, doctissumus in
  283 117               |                  in dicendo, doctissumus in disputando. ~
  284 118               |                Tum Brutus: quam hoc idem in nostris contingere intellego
  285 118               |                contingere intellego quod in Graecis, ut omnes fere Stoici
  286 118               |                fere Stoici prudentissumi in disserendo sint et id arte
  287 118               |       reperiantur. unum excipio Catonem, in quo perfectissumo Stoico
  288 118               |                  desiderem, quam exiguam in Fannio, ne in Rutilio quidem
  289 118               |               quam exiguam in Fannio, ne in Rutilio quidem magnam, in
  290 118               |                in Rutilio quidem magnam, in Tuberone nullam video fuisse. ~
  291 119               |                   propterea quod istorum in dialecticis omnis cura consumitur,
  292 120               |                sectam secutus es, quorum in doctrina atque praeceptis
  293 120               |               Academicorumque consuetudo in ratione dicendi talis est,
  294 121               |                   121] Quis enim uberior in dicendo Platone? Iovem sic [
  295 121               |         granditate verborum; dicit etiam in quadam epistula hoc ipse
  296 121               |              sese —, sed et huius oratio in philosophiam translata pugnacior,
  297 121               |                dicam, videtur et illorum in iudicia pacatior. ~
  298 122               |         putabatur, quae vix iam comparet in hac turba novorum voluminum. ~
  299 123               |              desitae. Me numera, inquit, in plerisque; quamquam video
  300 124               |              multa dixit et inlustria et in numero patronorum fuit,
  301 125               |                            125] Sed ecce in manibus vir et praestantissimo
  302 127               |             patris memoriam, sed cecidit in cursu. nam rogatione Mamilia
  303 127               |              epilogus dicitur; qui tanto in honore pueris nobis erat
  304 127               |              etiam edisceremus. hic, qui in conlegio sacerdotum esset,
  305 128               |                  128] P. Scipio, qui est in consulatu mortuus, non multum
  306 129               |                    129] Huius dissimilis in tribunatu reliquaque omni
  307 129               |                  atque vita bonus auctor in senatu; idem tolerabilis
  308 129               |           tolerabilis patronus nec rudis in iure civili et cum virtute
  309 130               |                dolores pedum, non deerat in causis, tamen id non saepe
  310 130               |              isdem temporibus M. Brutus, in quo magnum fuit, Brute,
  311 133               |                  culpa est, numquam enim in manus inciderunt. nunc autem
  312 133               |                  curiosius. ~Fuit igitur in Catulo sermo Latinus; quae
  313 133               |          quamquam filius quidem non fuit in oratorum numero; sed non
  314 133               |                  sed non deerat ei tamen in sententia dicenda cum prudentia
  315 134               |              pater ipse Catulus princeps in numero patronorum; sed erat
  316 135               |                  sed polite; Latine vero in primis est eleganter locutus.
  317 135               |                 locutus. quae laus eadem in A. Albino bene loquendi
  318 135               |                 nam flamen Albinus etiam in numero est habitus disertorum;
  319 136               |               acres atque acerbi; itaque in iudicium capitis multos
  320 136               |                 Sp. Thorius satis valuit in populari genere dicendi,
  321 136               |          Aesernini pater non ille quidem in patronis, sed et in promptis
  322 136               |               quidem in patronis, sed et in promptis tamen et non inexercitatis
  323 137               |                   etiam Cotta praetorius in mediocrium oratorum numero,
  324 137               |              antiquitatem. ~Atque ego et in hoc ipso Cotta et in aliis
  325 137               |                  et in hoc ipso Cotta et in aliis pluribus intellego
  326 137               |           disertos homines et rettulisse in oratorum numerum et relaturum.
  327 137               |            conligere eos, qui hoc munere in civitate functi sint, ut
  328 137               |                  fuerit ascensio et quam in omnibus rebus difficilis
  329 138               |             commemorati sunt et quam diu in eorum enumeratione versamur,
  330 138               |               oratores fuisse maximos et in his primum cum Graecorum
  331 139               |                  Omnia veniebant Antonio in mentem; eaque suo quaeque
  332 139               |              levis armatura, sic ab illo in maxume opportunis orationis
  333 140               |                proprie laus oratoris est in verbis. nam ipsum Latine
  334 140               |                est], ut paulo ante dixi, in magna laude ponendum, sed
  335 140               |              videtur. sed tamen Antonius in verbis et eligendis, neque
  336 140               |               verum multo magis hoc idem in sententiarum ornamentis
  337 141               |                                 141] Quo in genere quia praestat omnibus
  338 141               |            ornant oratorem eaque non tam in verbis pingendis habent
  339 141               |             pingendis habent pondus quam in inluminandis sententiis.
  340 141               |           sententiis. sed cum haec magna in Antonio tum actio singularis;
  341 141               |        singularis; quae si partienda est in gestum atque vocem, gestus
  342 141               |                  sed hoc vitium huic uni in bonum convertebat. ~
  343 142               |             Habebat enim flebile quiddam in questionibus aptumque cum
  344 142               |          commovendam: ut verum videretur in hoc illud, quod Demosthenem
  345 142               |           quaesivisset quid primum esset in dicendo, actionem, quid
  346 142               |                 nulla res magis penetrat in animos eosque fingit format
  347 143               |             molestia diligens elegantia, in disserendo mira explicatio;
  348 144               |            incredibilem vim habebat: sic in interpretando in definiendo
  349 144               |            habebat: sic in interpretando in definiendo in explicanda
  350 144               |              interpretando in definiendo in explicanda aequitate nihil
  351 144               |               alias tum apud centumviros in M.'. Curi causa cognitum
  352 145               |              acutissimum Q. Scaevolam et in iure, in quo illa causa
  353 145               |                 Q. Scaevolam et in iure, in quo illa causa vertebatur,
  354 145               |               esset ad excogitandum quid in iure aut in aequo verum
  355 145               |            excogitandum quid in iure aut in aequo verum aut esset aut
  356 146               |                   Quare sit nobis orator in hoc interpretandi explanandi
  357 146               |                 ut simile nihil viderim; in augendo in ornando in refellendo
  358 146               |                nihil viderim; in augendo in ornando in refellendo magis
  359 146               |           viderim; in augendo in ornando in refellendo magis existumator
  360 147               |                excellens ingenium fuisse in nostra re publica. ~
  361 148               |               his duobus quicquam fuisse in nostra civitate praestantius.
  362 148               |               consultissimum fuisse, sic in reliquis rebus ita dissimiles
  363 148               |                  elegantissimus; Crassus in summa comitate habebat etiam
  364 148               |       severitatis satis, Scaevolae multa in severitate non deerat tamen
  365 151               |           disciplinas adhibuisse. nam et in isdem exercitationibus ineunte
  366 151               |                  ut rediit, videtur mihi in secunda arte primus esse
  367 151               |                primus esse maluisse quam in prima secundus. atque haud
  368 151               |                 eorum etiam qui fuissent in iure civili esse princeps. ~
  369 152               |                apud multos fuisse, artem in hoc uno; quod numquam effecisset
  370 152               |           doceret rem universam tribuere in partes, latentem explicare
  371 154               |           exercitati promptam et paratam in agendo et in respondendo
  372 154               |                  et paratam in agendo et in respondendo celeritatem
  373 154               |                 docti et eruditi hominis in utraque re consideratam
  374 155               |              causas studiose recipiebat, in quibus a Crasso superabatur;
  375 155               |                  consuli nolebat, ne qua in re inferior esset quam Scaevola —,
  376 156               |              illum perspicio, tali illum in te voluntate iudicioque
  377 158               |             perornatus et perbrevis; iam in altercando invenit parem
  378 159               |                        159] Versatus est in omni fere genere causarum;
  379 159               |                  genere causarum; mature in locum principum oratorum
  380 160               |                 annos xxvii natus esset. in ea ipsa causa fuit eloquentissimus
  381 160               |              reliquit. voluit adulescens in colonia Narbonensi causae
  382 160               |             fecit, ipse deducere; exstat in eam legem senior, ut ita
  383 160               |              tacitus tribunatus ut, nisi in eo magistratu cenavisset
  384 161               |            Omnibus quidem aliis, inquam, in magistratibus, sed tribunus
  385 161               |            tribunus anno post fuit eoque in rostris sedente suasit Serviliam
  386 161               |           dicendi Latine prima maturitas in qua aetate exstitisset posset
  387 162               |                  sed est etiam L. Crassi in consulatu pro Q. Caepione
  388 162               |             duodequinquagesimo usus est. in his omnibus inest quidam
  389 162               |                  contractus et brevis et in membra quaedam, quae kola
  390 164               |              magistra fuit, inquam, illa in legem Caepionis oratio;
  391 164               |                  legem Caepionis oratio; in qua et auctoritas ornatur
  392 164               |          dicuntur, et invidia concitatur in iudicum et in accusatorum
  393 164               |                 concitatur in iudicum et in accusatorum factionem, contra
  394 164               |                 tum dicendum fuit. multa in illa oratione graviter,
  395 165               |                        165] et vero fuit in hoc etiam popularis dictio
  396 165               |              relinquo. nam etsi non fuit in oratorum numero, tamen pone
  397 165               |                 numero, tamen pone satis in eo fuisse orationis atque
  398 165               |               Coelio dixerim, industriam in eo summam fuiss e summasque
  399 165               |           eloquentiae tantum, quod esset in rebus privatis amicis eius,
  400 165               |              rebus privatis amicis eius, in re publica ipsius dignitati
  401 166               |               eodem tempore M. Herennius in mediocribus oratoribus Latine
  402 166               |                 eloquentia, L. Philippum in consulatus petitione superavit.
  403 167               |               videantur. easdem argutias in tragoedias satis ille quidem
  404 167               |                  poeta, homo perargutus, in fabulis quidem etiam, ut
  405 168               |              acer et vehemens accusator, in eo genere sane probabilis.
  406 168               |              cuius pra efectus cum esset in Cilicia est interfectus,
  407 169               |                  cognovi, prudens vir et in dicendo brevis; Q. D. Valerii
  408 169               |                  familiares mei, non tam in dicendo admirabiles quam
  409 170               |                colonisque Latinis habita in senatu. ~Tum Brutus: quid
  410 171               |               Brute, iam intelleges, cum in Galliam veneris; audies
  411 171               |           possunt; illud est maius, quod in vocibus nostrorum oratorum
  412 171               |                resonat urbanius. nec hoc in oratoribus modo apparet,
  413 171               |                  modo apparet, sed etiam in ceteris. ~
  414 172               |                  omnium. sic, ut opinor, in nostris est quidam urbanorum
  415 173               |                tertium dixerim. nec enim in quadrigis eum secundum nume
  416 173               |                iam primus acceperit, nec in oratoribus qui tantum absit
  417 173               |             tantum absit a primo, vix ut in eodem curriculo esse videatur.
  418 173               |             videatur. sed tamen erant ea in Philippo quae, qui sine
  419 173               |                  diceret: summa libertas in oratione, multae facetiae;
  420 173               |            multae facetiae; satis creber in reperiendis, solutus in
  421 173               |                  in reperiendis, solutus in explicandis sententiis;
  422 173               |       explicandis sententiis; erat etiam in primis, ut temporibus illis,
  423 173               |            Graecis doctrinis institutus, in altercando cum aliquo aculeo
  424 174               |                verbis solutus satis; sed in magnos oratores inciderat
  425 175               |                        175] multum etiam in causis versabatur isdem
  426 175               |                Stoicarum scientiam. itam in iure et ante hos M. Brutus
  427 175               |               consu l factus esset, nisi in Marianos consulatus et in
  428 175               |                in Marianos consulatus et in eas petitionis angustias
  429 176               |                ante consulatum ignorata, in consulatu multis contionibus
  430 176               |                   sed ab eis, qui tantum in dicentium numero, non in
  431 176               |                 in dicentium numero, non in oratorum fuerunt, iam ad
  432 178               |            penitusque cognoverat; itaque in senatu consularium auctoritatem
  433 178               |         auctoritatem adsequebatur —; sed in causis publicis nihil, privatis
  434 178               |                veterator videbatur. erat in privatis causis Q. Lucretius
  435 178               |                etiam T. Annius Velina et in eius generis causis orator
  436 178               |                 orator sane tolerabilis. in eodem genere causarum multum
  437 178               |                nimis ille q uidem lentus in dicendo et paene frigidus,
  438 178               |             frigidus, sed et callidus et in capiendo adversario versutus
  439 179               |                Orbius meus fere aequalis in dicendo non nimis exercitatus,
  440 179               |           dicendo non nimis exercitatus, in iure autem civili non inferior
  441 179               |                   eius collega P. Magius in dicendo paulo tamen copiosior. ~
  442 180               |                 cognoverim, solutissimum in dicendo et acutissimum iudico
  443 181               |               ego praeclare intellego me in eorum commemoratione versari
  444 182               |                     182] volo enim sciri in tanta et tam vetere re publica
  445 183               |             iudicio tum omnium? semperne in oratore probando aut improbando
  446 184               |                 doctis probari. nam quid in dicendo rectum sit aut pravum
  447 185               |               adsequatur haec aut etia m in his labatur et cadat, artifex
  448 186               |                 ita rogavisses: quis est in hac civitate eloquentissimus?
  449 186               |                civitate eloquentissimus? in Antonio et Crasso aut dubitaret
  450 188               |           specimen est popularis iudici, in quo numquam fuit populo
  451 189               |                cum multi essent oratores in vario genere dicendi, quis
  452 192               |                ille, ut me tibi indicem, in eis etiam causis, in quibus
  453 192               |            indicem, in eis etiam causis, in quibus omnis res nobis cum
  454 193               |                 orator, sit modo aliquid in eo; nec res ulla plus apud
  455 194               |                 Coponio dicentem audiret in ea causa de qua ante dixi,
  456 195               |                  ante mortuus esset quam in suam tutelam venisset',
  457 197               |         pereleganter diceret, quis esset in pop ulo, qui aut exspectaret
  458 197               |                adulescente delicato, qui in litore ambulans scalmum
  459 197               |               hereditatis effecisse: hoc in illo initio consecutus,
  460 197               |             animosque omnium qui aderant in hilaritatem a severitate
  461 197               |                modo filius non esset qui in suam tutelam veniret, sive
  462 198               |                tutatus est: quanta esset in verbis captio cum in ceteris
  463 198               |               esset in verbis captio cum in ceteris rebus tum in testamentis,
  464 198               |                 cum in ceteris rebus tum in testamentis, si neglegerentur
  465 199               |                 ut enim ex nervorum sono in fidibus quam scienter ei
  466 200               |            rogantem: intellegit oratorem in ea causa non adesse qui
  467 200               |                   tamen oratorem versari in illo iudicio et opus oratorium
  468 201               |                 et magnificentius, tamen in bonis omnia quae summa sunt
  469 202               |           accommodabat genus. nihil erat in eius oratione nisi sincerum,
  470 204               |             altera alteri defuit. ~Atque in his oratoribus illud animadvertendum
  471 204               |                 instituere, ut Isocratem in acerrimo ingenio Theopompi
  472 205               |               antiquitatisque nostrae et in inventis reb us et in actis
  473 205               |                 et in inventis reb us et in actis scriptorumque veterum
  474 207               |           displicebat. locus erat omnino in maxumis causis praeter eos
  475 207               |              maxume expetebatur, facilis in causis recipiendis erat;
  476 208               |                  iis quos non audivimus: in quo primum saepe aliter
  477 209               |                  cum autem difficile sit in longa oratione non aliquando
  478 211               |                   apparet filios non tam in gremio educatos quam in
  479 211               |                  in gremio educatos quam in sermone matris. auditus
  480 212               |            dominatu Ti. Gracchi privatus in libertatem rem publicam
  481 213               |               inquit, stirpem et tamquam in unam arborem plura genera
  482 213               |                 arborem plura genera sic in istam domum multorum insitam
  483 213               |                ex his quidem, qui aliquo in numero fuerunt, cognovi
  484 213               |                  numero fuerunt, cognovi in omni genere honestarum artium
  485 214               |            quamquam id quidem fuit etiam in aliis et magnis quidem oratoribus,
  486 214               |                notissimis partibus, nemo in aliqua parte earum omnino
  487 214               |              earum omnino nihil poterat: in quacumque enim una plane
  488 214               |                  posset; sed tamen alius in alia excellebat magis. ~
  489 216               |                              216] itaque in Curione hoc verissime iudicari
  490 216               |                 et copia. nam cum tardus in cogitando tum in struendo
  491 216               |                  tardus in cogitando tum in struendo dissipatus fuit.
  492 216               |                sunt, agere et meminisse: in utroque cacinnos inridentiu
  493 216               |               erat is, quem et C. Iulius in perpetuum notavit, cum ex
  494 216               |             perpetuum notavit, cum ex eo in utramque partem toto corpore
  495 216               |            admodum ridiculus—neque aliud in eo oratoris simile quicquam. ~
  496 217               |               aut tertium quaereret; qui in iudicio privato vel maxumo,
  497 218               |                  turpius quam quod etiam in scriptis obliviscebatur
  498 218               |                 paulo ante posuisset: ut in eo libro, ubi se exeuntem
  499 218               |                  percontatione fili quid in senatu esset actum. in quo
  500 218               |              quid in senatu esset actum. in quo multis verbis cum inveheretur