CAP. VI. De sexto praecepto. Non moechaberis.

1.De hoc praecepto parum loqui possum. Dicit d. Franciscus Salesius quod castitas, ut nominatur, maculatur. Quare quisque in suis circa hanc materiam dubiis suum consulat confessarium. Hic tamen in generali moneo quod non solum confessario patefaciendi sunt omnes actus consummati, sed etiam omnes tactus sensuales, omnes aspectus impuri, omnia verba obscoena; et praesertim cum delectatione vel cum audientium scandalo prolata, omnesque cogitationes inhonestae. Quidam ignari credunt quod patefacere debent tantum actus impudicos: nequaquam; etiam malae cogitationes, quibus assensi fuerunt, patefaciendae sunt confessario. Leges humanae opera prohibent tantum externa: homines enim quod exterius agitur vident; sed Deus qui intuetur cor, omnes improbas quoque cogitationes damnat. Homo videt ea quae patent: Dominus autem intuetur cor ². Et hoc dictum sit de cogitationibus in omni peccatorum specie, quibus suum quis praebuit assensum. Denique, quicquid peccatum est si fiat, ante Deum etiam peccatum est si desideretur.

2. Dixi: cogitationes quibus aliquis suum praebuit assensum: Qua de causa distinguere oportet quando prava cogitatio est peccatum mortale, quando veniale et quando penitus peccatum non est. In peccato cogitationis tria concurrunt: impulsus, delectatio et consensus. Impulsus est illa prima cogitatio faciendi malum illud quod in mentem venit: hoc non est peccatum, imo cum voluntas statim respuit illam, meritum acquirit. Scribit d. Antoninus: Quoties resistis, toties coronaris. Etiam sancti a pravis cogitationibus fuerunt vexati. D. Bernardinus, ut tentationem huiusmodi vinceret, in spinas

se proiecit; s Petrus de Alcantara iecit se in gelatum stagnum. Scribit s. Paulus ¹: Datus est mihi stimulus carnis meae, angelus Satanae qui me colaphizet; propter quod ter Dominum rogavi ut discederet a me. Dominus autem noluit eum liberare; sed dixit ei: Sufficit tibi gratia mea. Et quare eum liberare noluit? ut sanctus, tentationi resistendo, magis magisque mereretur nam virtus in infirmitate perficitu ². Dicit d. Franciscus Salesius quod cum fur ab extra ostium pulsat, certum est argumentum quod intus domum non reperitur: ita pariter quando daemon tentat, evidens signum est quod anima est in gratia. S. Catharina senensis semel fuit per tres dies impuris tentationibus a daemone plurimum vexata; post triduum apparuit ei Dominus ut consolaretur eam. Tunc sancta Domino dixi: Salvator mi, ubi his tribus diebus fuisti? Respondit Dominus: Fui in corde tuo ad praebendum tibi robur ut tentationibus resisteres. Et postea fecit ut Catharina suum proprium cor magis purificatum aspiceret.

3. Post impulsum sequitur delectatio: cum persona non est cauta ad expellendam statim tentationem, tentatio illico delectare incipit, et hoc modo personam trahit ad praestandum consensum. Usquedum tentatus non consentit, nullum erit peccatum mortale, sed veniale tantum: si autem anima tunc ad Deum non recurrit et tentationi resistere non conatur, faciliter consensum praestabit. Nisi quis repulerit delectationem, delectatio in consensum transit, et occidit animam, inquit d. Anselmus ³. Quaedam mulier pro sancta habita, ad peccandum cum suo famulo tentata, tentationem statim repellere neglexit; et ideo mente tantum incidit in peccatum. Postea gravius aliud commisit peccatum; erubuit enim delectationem illam confiteri, et n peccat e vita migravit: sed quia pro sancta habebatur, episcopus in suam aediculam sepelire eam fecit. Mane post circumdata igne episcopo defuncta apparuit eique aperuit, sed sine fructu, quod damnata erat ob illam, cui assenserat, pravam cogitationem.

4. Praestito iam consensu, anima Dei gratiam iam amittit; et ad infernum remanet damnata, statim ac consentit desiderio committendi peccatum, aut delectatur ad inhonestum actum, illum cogitando, uti sin tunc eum committeret; et haec vocatur delectatio morosa, quae a desiderii pecacto differt. Christiani mei, attendite ad repellendas malas cogitationes statim ac menti se offerunt, recurrentes illico pro auxilio ad Iesum et ad Mariam. Qui inhonestis cogitationibus assentire assuescit, in grave discrimen in peccato moriendi se coniicit. Primo quia haec cogitationis peccata failius committuntur: homo in uno quadrante mille prava desideria habere potests, et pro quocumque pravo, cui assentitur, desiderio meretur infernum. In hora mortis moribundus peccata operae non potest committere, quia tunc se movere nequit. Sed pravi desiderii peccata committere valet, et daemon ad prava desideria moribundum vehementer tentat. Sanctus Eleazarus, quemadmodum refert Surius, in hora mortis tot tantasque pravarum cogitationum tentationes habuit ut exclamaverit: Heu quam grande est in hora mortis daemonum robur! Sanctus daemonia superavit, quia pravas cogitationes expellere assueverat: vae tamen illis qui cogitationibus pravis assentire assueverunt! Narrat pater Segneri quod quidam fuit qui saepe in vita cogitationibus pravis assensus fuit: in morte magno cum dolore peccata sua confessus fuit; unde eum pro sancto omnes habebant. Sed post mortem apparuit, dixitque quod erat damnatus: dixit confessionem suam fuisse bonam, et Deum ei iam pepercisse, sed quod, antequam e vita discederet, daemon ei dixit quod, si viveret, ingrati animi vitium esset

mulierem illam a qua adeo amabatur, derelinquere. primam hanc tentationem ipse expulit: successit secunda, et ipse tunc aliquantisper in illa institit; sed eam quoque expulit: successit tertia, cui ipse assensus fuit; et dixit hoc modo esse mortuum atque damnatum.

5. Frater mi, noli amplius dicere, ut aliqui dicunt, peccatum inhonestum parvum esse peccatum a Deoque tolerari. Quid dicis? Parvum est peccatum? Sed est peccatum mortale; et si peccatum mortale est, unum solum, licet pravi sit desiderii, satis est ad mittendum te in infernum: Omnis fornicator, non habet haereditatem in regno Christi, dicit s. Paulus ¹. Vel ipsi gentiles hoc vitium peius omnibus esse, prae infelicibus effectibus quos producit, dicebant. Seneca ²: Maximum saeculi malum impudicitia; et Cicero ³: Nullam esse capitaliorem pestem quam voluptatem corporis. Ex sanctis autem scripsit s. Isidorus: Quodcumque peccatum dixeris, nihil huic sceleri aequale reperies ⁴.

6. Narratur in antiquorum patrum vitis ⁵, quod quidam solitarius ambulans propter divinam gratiam una cum angelo, putridum canem plurimum foetentem invenerunt in itinere. Angelus illius foetoris nullm displicentiae signum dedit. Obviam postea habuerunt quemdam iuvenem, omnino ornatum et fragrantem; tum angelus sibi nares obturavit: quare sic fecisset a solitario interrogatus, repsondit quod ille iuvenis, propter impudicitiae vitium quod habebat, magis quam putridus ille canis putebat. Scribit Lyranus: Luxuria est ipsis daemoniis exosa; adeo ut quidam magus qui solebat commercium cum daemone habere, quum semel inhonestum commisisset peccatum, daemonem vocavit: daemon a longe et versis humeris ei apparuit. Quid significaret, magus quaesivit; respondit daemon: Tua libido non sinit me ad te accedere. Caeterum, ut ait s. Thomas, diabolus dicitur maxime gaudere de peccato luxuriae, quod difficile ab eo homo potest eripi ⁶.

7. Et quare? Primo, quia vitium hoc peccatorem excaecat et facit ut neque iniuriam quam Deo irrogat, neque infelicem damnationis statum in quo vivit et dormit,agnoscat. Dicit propheta Osea quod huiusmodi peccatores etiam desiderium revertendi ad Deum amittunt: Non dabunt cogitationes suas, ut revertantur ad Deum suum. Et quare? Quia spiritus fornicationis in medio eorum ⁷. Secundo, quia hoc vitium indurat cor et reddit illud obstinatum. Tertio, quia daemon plurimum de huiusmodi vitio gaudet, ex hoc enim celum alia peccata oriuntur, nempe furta, odia, homicidia, periuria, detractiones etc. Noli itaque amplius dicere, christiane mi, hoc vitium parvum esse peccatum.

8. Dicis: Deus tolerat illud. Deus tolerat illud? Scias velim quod pro nullo alio vitio tales Deus ab hominibus sumsit poenas, quales pro vitio sumsit inhonesto. Scripturas lege, et videbis quod propter hoc vitium Deus misit e coelo ignem, et quinque civitates earumque habitatores combussit. Propter hoc vitium universale misit diluvium: Omnis quippe caro corruperat viam suam ⁸. Homines omnes erant hoc vitio polluti; et Deus quadraginta diebus et quadraginta noctibus pluere fecit; et ita fecit ut omnes homines morerentur, octo exceptis personis quae se in arca servaverunt: Venit diluvium, et tulit omnes. Legitur amplius in scripturis quod hebraei quum ingressi fuerint in Setim Moabitarum civitatem, incoeperunt cum illius civitatis mulieribus peccare, et Moyses iussu Dei vigintiquatuor millia eorum ad internecionem usque caedere fecit: Fornicatus est populus cum filiabus Moab....: occisi sunt viginti quatuor millia hominum ⁹. Vel

nunc videmus quod Deus etiam in hac vita vitium hoc castigat. Incurabilium xenodochium ingredimini; sciscitamini quam ob caussam ita torquentur tot infelices iuvenes (homines et mulieres) incisionibus et ignitis globis; quare? Respondebunt propter inhonestum peccatum: Quia oblita es mei, dicit Deus, et proiecisti me post corpus tuum, tu quoque porta scelus tuum et fornicationes tuas ¹.

9. Et hoc quoad poenam in hac vita: quid autem erit de inhonestis in alia? Tu dicis a Deo peccatum hoc tolerari: sanctus vero Remigius dicit quod ex adultis propter carnis vitium pauci salvantur ². Et p. Segneri dicit quod ex illis qui damnantur tres partes damnantur propter huiuscemodi peccatum.

10. Refert s. Gregorius ³ quendam nobilem virum inhonestum commisisse peccatum. Principio magnis conscientiae stimulis punctus fuit, sed, pro illud statim confessario patefaciendo, de die in diem patefacere neglexit, usquedum, pro nihilo putans peccatum illud et vocem Dei, a qua ad poenitentiam faciendam vocabatur, improvise mortuus fuit quin aliquod poenitentiae signum dedisset: cum postea sepultus fuerit, visa fuit per tres dies continuos a sepulcro quaedam exire fiamma, quae in cinerem redegit non solum illuis carnem et ossa sed etiam totum sepulcrum.

11. Aliud horribile factum audite relatum a celebri Fortunato episcopo Thierii in vita s. Marcelli episcopi Parisiorum. Quaedam matrona hoc se vitio coinquinavit, et postquam e vita migravit, sepulta fuit. Inde magnus serpens visus fuit qui quotidie sepulcrum petebat ut defunctae carnibus sepulcrum petebat ut defunctae carnibus vesceretur. Habitatoribus magnum terrorem intulit tale spectaculum: unde sanctus Marcellus suo pastorali baculo serpentem percussit, eique iussit ut numquam amplius illuc veniret; et ex tunc serpens numquam amplius apparuit.

Remedia contra inhonestas tentationes.

12. Illis qui nesciunt se ab hoc vitio continere aut in periculo sunt in idem reincidendi praebuit Deus remedium, coniugalem scilicet statum, uti d. Paulus dicit: Quod si non se continent, nubant; melius est enim nubere quam uri ⁴. Sed pater, aliquis dicet, magnum onus est matrimonium. Quis inficiatur? Melius tamen est nubere et onus hoc tolerare quam uri in inferno. Sed non credite quod pro personis illis quae nubere aut nolunt aut nequeunt nullum aliud ad castitatem servandam adsit remedium: qui enim se Deo commendat, Dei gratia omnes potest inferni tentationes superare. Sed quae isthaec sunt remedia? Ecce ipsa.

13. Primum remedium est submisso ac supplici animo esse ante Deum. Castigat Deus aliquorum superbiam, permittendo ut illi in peccatum aliquod contra castitatem incidant. Oportet igitur ut humiles simus, et de nostris viribus diffidamus. Profitebatur David quod, quis humilis non fuit et nimis suis viribus nisus fuit, cecidit in peccatum. Priusquam humiliarer, ego deliqui ⁵. Oportet itaque ut semper contremiscamus atque in Deo, ut ab hoc peccato nos liberet, spem omnem ponamus.

14. Secundum remedium est statim ad Deum pro auxilio recurrere, quin tentationem alloquamur. Cum menti aliqua impura species sistit, illico cogitationem deflectere ad Deum aut ad opus aliquod indifferens oportet. Sed optimum est illico invocare Iesum et Mariam, et tantum invocare usquedum tentatio discedat aut saltem defervescat. Et quando vehemens est tentatio, iuvat propositum renovare: Deus meus, mori potius quam in te peccare volo; et statim auxilium quaerere: Bone Iesu, adiuva me; Maria, adiuva me. Iesus et Mariae nomina ad expellendas daemonis tentationes robus habent speciale.

15. Tertium remedium est confessionis et communionis sacramenta frequentare, et in confessione inhonestas tentationes confessario detegere plurimum prodest. Dicit s. Philippus Nerius: Tentatio patefacta est pro medietate superata. Et quando quis in aliquod huiusmodi incideret peccatum, statim confiteatur. Hoc modo d. Philippus Nerius iuvenem quendam ab hoc vitio liberavit; ei enim iussit ut, si quandoque in tale pecactum incideret, illico confiteretur. Communio autem ad huiusmodi tentationibus resistendum valde roborat. Ss. Sacramentum vocatur Vinum germinans virgines. Vinum: intelligitur vinum illud quod prae consecratione in Christi corpus abit. Terrenum vinum castitati contrarium est, sed coeleste servat illam.

16. Quartum remedium est pietas in Dei matrem Mariam, quae virgo virginum appellatur. Quot iuvenes prae hac pietate puri et casti uti angeli fuerunt! Refert p. Segneri quod quidam pater societatis Iesu quadam die confessionem excepit cuiusdam iuvenis adeo hoc inhonesto vitio lutati ut eum absolvere nequiverit: sed ei dixit ut quotidie mane tres salutationes angelicas recitaret puritati beatae Mariae virginis, ut eum a tali peccato liberaret. Rediit post plures annos, et post alicuius venialis peccati confessionem confessario dixit: Pater, me non cognoscis? Ego ille sum quem ob impuritatis peccatum, multi sunt anni, absolvere non patuisti; sed quia quotidie mane tres illas salutationes angelicas recitavi, a dicto peccato sum Dei gratia immunis. Et confessario potestatem dedit ut ita in generali factum hoc publicaret. Quod quum quidam miles, qui carnale commercium cum quadam muliere habebat, audierit, incepit tres angelicas salutationes recitare, et hoc modo se a dicto commercio liberavit: quem postea quadam die daemon tentavit ut in illius mulieris domum rediret, sed fine illius mores quoque mutandi; sed quid accidit? Iamiam domum erat ingressurus, cum invisibili et valenti manu fuit propulsus, quae valde longe ab illa domo eum transportavit. Tunc magis magisque Mariae virginis cognovit patrocinium: si enim in illam domum ingressus fuisset, facile prae vicina occasione in peccatum iterum incidisset. Unusquisque igitur quotidie mane in Mariae virginis honorem dictas tres angelicas salutationes recitet; addendo post singulas earum: Propter tuam puram et immaculatam conceptionem, o Maria, fac purum corpus et animam meam.

17. Quintum remedium, magis in hac materia necessarium, est fugere occasionem. Generaliter loquendo inter omnia media quae castitatem servare possunt primum est pravarum occasionum fuga. Sunt etiam media, sacramenta frequentare, in tentationibus ad Deum confugere, pietatem in Deiparam habere: sed horum omnium primum est occasionem fugere. Dicit scriptura: Et erit fortitudo vestra quasi favilla stuppae....; et non erit qui extinguat ¹. Fortitudo nostra est ad instar fortitudinis stuppae; quae igni superimposita statim ardet et extinguitur. Si quis stuppam in ignem proiiceret, et stuppa non arderet: nonne prodigium esset? Prodigium quoque esset se occasioni exponere et non peccare. Scribit d. Bernardinus senensis: Maius miraculum est in occasione non peccare quam mortuum resuscitare. D. Philippus Nerius dicebat quod in hoc sensus bello vincunt pavidi, idest qui occasionem fugiunt. Tu dicis: Spero quod Deus adiuvet me. Sed Deus dicit: Qui amat periculum peribit in illo ². Deus non adiuvat illum qui voluntarie et sine necessitate occasioni exponitur. Intelligere est opus quod qui exponit se occasioni proximae peccandi iam peccat, quamvis illud principale peccatum non committere penitus intelligat.

18. Occasione vicina etiam sancti ceciderunt, et eitam moribundi damnati

sunt. refert p. Segneri in suo Cristiano istruito ¹. quod quaedam mulier quae cum iuvene inhoneste peccaverat, quum morti esset proxima, confessarium voacvit eique profusis lacrymis totam vitam suam patefecit. Inde iuvenem illum vocare fecit, sed fine ut ille, quemadmodum ipsa fecerat, ad serviendum Deo se daret: sed quid evenit? Audite quantum prava occasio potest. Ut iuvenis ille pervenit, eum intueri illa incepit, et postea affectu impulsa ei dixit: Care mi, ego semper amavi te, et nunc quoque te amo. Iam video quod propter te eo in infernum, sed propter amorem tuum non curo quod damnor. Et hoc modo loquens e vita migravit.

19. Ergo, si salvi esse velimus, occasionem fugere debemus. Et 1. oportet numquam aspicere personas illas a quibus ad turpiter cogitandum tentari possumus. Scibit sanctus Bernardus: Per oculos intrat in mentem sagitta impuri amoris. Per oculos intrant in animam illae sagittae quae postea eam occidunt. Et Spiritus sanctus dicit: Averte faciem tuam a muliere comta ². Quid? peccatum est mulieres aspicere? Maxime: cum sunt iuvenes, aspicere eas peccatum est veniale; et si repliacntur aspectus, mortalis quoque peccati adest periculum. Dicit s. Franciscus Salesius quod aspicere parit damnum, sed maius damnum parit iterum aspicere. Priscus quidam philosophus, ut se ab impudicis impulsibu sliberaret, voluntarie se excaecavit. Nobis christianis non licet physice nosmetipsos excaecare; debemus tamen nos moraliter excaecare, alio oculos vertendo, et personas quae tentare nos possunt non aspiciendo. S. Aloysius Gonzaga numquam mulieres aspiciebat; etiam cum propriam matrem alloquebatur, ad terram demissos oculos habebat. Quod dictum est de hominibus mulieres aspicientibus, idem et de mulieribus homines iuvenes aspicientibus dictum intelligatur.

20. Oportet 2. vitare socios malos omnesque conventus illos in quibus, uti dici solet, laeta verba homines inter et mulieres dicuntur. Cum sancto sanctus eris, cum perverso perverteris ³. Si cum bonis consuescis, eris tu quoque bonus; si consuescis cum inhonestis, inhonestus eris et tu. Dicit d. Thomas quod homo talis erit, qualis est conversatio qua utitur. Et si quandoque cum quibusdam reperiris a quibus discedere non vales, dicit Spiritus sanctus: Sepi aures tuas spinis ⁴, ut obscoena illa verba quae proferuntur non intelligas. S. Bernardinus senensis, cum adolescens erat et aliquod obscoenum verbum audiebat, pudore se cooperiebat. Quam ob caussam socii coram illo quodcumque verbum obscoenum dicere non audebant. S. Stanislaus Kostka, cum verbum aliquod inhonestum audiebat, adeo horresecbat ut animo deficeret et sensus amitteret. Puella, cum aliquem sic alloquentem audis, verte terga et fuge. Ita s. Edmundus faciebat, uti in eius vita legitur; qui quadam die, quum socios inhoneste loquentes dereliquerit, obviam habuit pulcherrimum iuvenem qui dixit ei: Deus te salvet, dilecte mi. Sanctus ab eo, quis esset, petiit. Respondit: Adpice me in fronte, et nomen meum lege. Oculos levavit et legit: Iesus nazarenus rex iudaeorum. Evanuit tunc Iesus Christus, sed sanctum consolatione plenum reliquit. Saltem, quando cum aliquibus ita alloquentibus iuvenibus es, et discedere nequis, illis tunc aures non praebe, faciem verte, et ostende quod tibi ea verba displicent.

21. Sed hic narrare volo quomodo duo obscoene loquentes fuerunt castigati. Refert Turlot quod quadam die s. Valericus, ad coenobium suum hyemis tempore rediens, quum ante noctem pervenire non potuisset, in cuiusdam domum se recepit. Ut ingressus fuit, audivit quod ille obscoena cum alio loquebatur. Eos sanctus corripuit: sed

illi ita loqui perrexerunt. Ideo s. Valericus, magno frigore non obstante, in fugam se dedit. Vix sanctus discesserat, dominus domus caecus remansit, et socium foedus morbus invasit. Unde sanctum sequuti fuerunt et oraverunt eum ut domum rediret; sed sanctus redire noluit, et dominus caecus remansit, et socius mortuus fuit dolore illo consumtus. Heu quid damni a verbis inhonestis! Unum inhonestum verbum efficere potest ut omnes qui illud audiunt, damnentur. Excusant se aliqui, dicentes quod ioco talia verba proferunt. Ioco? et interim, ea proferens, delectaris illis? Et scandalum quod praebes aliis? Te miserum! prae huiusmodi iocis tota aeternitate in inferno plorabis.

22. Sed ad fugam occasionum redeamus. Picturas amplius parum honestas oportet non aspicere. S. Carolus Borromaeus omnibus patribusfamilias prohibebat ne domui huiusmodi picturas haberent. Amplius, opus est improbos libros penitus non legere, et non tantumi llos qui ex professo de obscoenis rebus loquuntur, sed illos quoque qui de profanis amoribus loquuntur, uti sunt quidam poetae, Ariostus, Pastor fidus etc. Et vos, patres, filiis vestris legere heroicorum facinorum fabulosas narrationes prohibete. Hae quandoque maius quam obscoeni libri damnum partuiriunt. In infelices iuvenes infundunt scelestos quosdam effectus, qui pietatem auferunt ab eis, et eos, ut se in vitia immergant, impellunt. Vana lectio, dicit d. Bonaventura, vanas generat cogitationes, et extinguit devotionem. Facite ut legant filii vestri libros spirituales, historias ecclesiasticas sanctorumque vitas. Et hic repeto: prohibete filiabus vestris quin litteras discant ab hominibus, licet homo ille esset s. Paulus aut s. Franciscus assisiensis.

23. Ita pariter prohibete filiis vestris quominus comoedias agant aut comoedias audiant obscoenas. Scibit s. Cyprianus: Quae pudica ad spectaculum processerat, impudica revertitur. Filiis vestris pariter prohibete quominus ad quaedam festa se conferat, quae sunt festa daemonii, in quibus habentur choreae, amores, cantus parum honesti, ioci et peccatorum colloquia. S. Ephrem dicebat: Ubi tripudia, ibi diaboli festum celebratur. Dicunt: Sed genio indulgere quid mali est? Quid mali est? Non sunt haec ludicra, sed crimina, dicit s. Petrus Chrysologus. Quidam socius servi Dei p. Ioannis Baptistae Vitelli voluit, dicto patre invito, se conferre in quoddam hiusmodi festum quod Nurciae celebrabatur; ibi ante omnia Dei gratiam amisit posteaque ad male vivendum se dedit atque demum a proprio fratre fuit interfectus.

24. Demum circa hanc materiam a me aliquis sciscitabitur utrum sit peccatum mortale amori operam dare. Quid erit mihi dicendum? Ordinarie loquendo, dico quod qui dant operam amori, difficulter ab occasione proxima in peccatum incidendi sunt immunes. Experientia docet quod ipsorum pauci sunt illi qui a gravibus culpis immunes remanent. Nisi principio eas committunt, progressu temporis facile incidunt, progressu temporis facile incidunt in illas; qui ain principio loquuntur prae voluntate, sed postea voluntas abit in affectum, et quando affectus invalescit, excaecat mentem eamque ruere facit in sexcenta peccata pravorum desideriorum, verborum obscoenorum et demum etiam operum. Cardinalis Picus de Mirandula episcopus Albani confessariis iussit ut illos qui amori operam darent non absolverent, si, postquam correpti fuerint, insimul conversari etiam volunt, praesertim si loquantur soli aut longo tempore aut clam aut nocte. Sed, pater, nullum malum finem et ne cogitationes quidem malas habeo. Effugite, iuvenes, effugite, puellae, hos amatorios sermones cum personis diversi sexus. In principio daemonium non curat ut menti nostrae pravae sistant cogitationes; sed postquam affectus invaluit, tunc efficiet ut quid facies non videas, et quasi, quin

scia, amittes Deum, animam et honorem. Heu quot infelices iuvenes daemon hac via lucrifacit!