Cap.

  1  prae|      posuisse video, ut apparentem in sideribus motum sub regularitate
  2  prae|          videbatur caeleste corpus in absolutissima rotunditate
  3  prae|            potuerunt et his omnium in motu sidereo reddere rationem,
  4  prae|          quod sidera modo scandere in sublime, modo descendere
  5  prae|  eccentricos et epicyclos id agi3, in qua demum maxima pars sapientium
  6  prae|             quibus apparebat neque in orbe suo deferente, neque
  7  prae|          orbe suo deferente, neque in centro proprio aequali semper
  8  peti|     diversitas dependeret, omnibus in seipsis aequaliter motis,
  9  peti|        orbes ambire Solem, tanquam in medio omnium existentem,
 10  peti|           quicquid ex motu apparet in firmamento, non esse ex
 11  peti|            diurno tota convertitur in polis suis invariabilibus
 12  peti|      septima petitio ~quod apparet in erraticis retrocessio ac
 13  peti|      solius motus tot apparentibus in caelo diversitatibus sufficit.11~ ~
 14  peti|       tamen semidiametrorum orbium in circulorum ipsorum explanatione
 15  peti|            hic argumentum accipiet in circulorum declaratione.
 16  peti|         innituntur; quae omnia hic in primis corruunt, cum etiam
 17   ord|        Martius; subest huic orbis, in quo nos circumferimur; deinde
 18  moti|           circumfertur, uno quidem in orbe magno, quo Solem ambiens
 19  moti|      videatur, perinde ac si terra in centro mundi subiaceat,
 20  moti|            e directo per diametrum in Cancro cernatur, et sic
 21  moti|            stella lucida, quae est in capite Gemelli splendidior,
 22  moti|    invariabiliter. tunc igitur Sol in summa eius altitudine cernitur,
 23  moti|  altitudine cernitur, quando terra in loco huic opposito versatur,
 24  moti|           hic sibi maxime proprius in polis suis secundum ordinem
 25  moti|         fere. igitur centro terrae in superficie ecclipticae semper
 26  moti|            semper manente, hoc est in circumferentia circuli magni
 27  moti|      utrobique parvos describentes in centris ab axe orbis magni
 28  moti|      attinet dicere. video equidem in vilioribus rebus, quod virgula
 29  moti|     virgula ferrea magnete attrita in unum semper mundi situm
 30   aeq|           enim ipsi mundi cardines in centenis annis uno gradu
 31   aeq|        semper fuisse, qualis etiam in Aegyptica antiquitate reperitur.
 32   aeq| antiquitate reperitur. eadem ratio in aliis etiam motibus siderum
 33  luna|       videtur nobis pervagari. nam in orbe suo deferente circa
 34  luna|           alterum sibi inhaerentem in superiore quidem portione
 35  luna|          menstruo tempore deducit. in hoc demum Luna pendens binas
 36  luna|           demum Luna pendens binas in mense revolutiones contra
 37  luna|         Lunam accidit; at e contra in quadraturis mediantibus
 38  luna|        minoris ingerit. Lunam enim in circumferentia maioris ab
 39  luna|            distrahit, cuius quidem in hoc maxima diversitas 17
 40  luna|          et 56 minuta non excedat, in quadraturis autem ad 6 gradus
 41  luna|       arbitrantur, praeter ineptam in ipso circulo motus inaequalitatem
 42  luna|       circulo motus inaequalitatem in duos inciderunt manifestos
 43  luna|     mathematica ratione, quod Luna in quadraturis, dum infima
 44  luna|         utrumque distare comperiet in quadraturis ab his, quae
 45  luna|           his vero tribus motibus <in> longitudinem Luna circumit
 46  luna|          cuius poli circumferuntur in aequidistantia axis ecclipticae,
 47  luna|      ecclipticae, propemodum sicut in declinatione dictum est.
 48  luna|       nonum annum expectet, et hoc in orbe quidem eminentiori
 49   sup|         magnum penitus includentes in centro communi ipsius magni
 50   sup|           defert, propemodum sicut in Luna dictum est, sed lege
 51   sup|          adeo ut, quandocumque sit in summa a centro orbis distantia
 52   sup|         orbis distantia vel rursus in maxima vicinitate, tunc
 53   sup|            epicycli quam proximum, in quadrantibus autem mediantibus
 54   sup|        autem epicyclorum hae sunt. in Saturno quidem primi semidiameter
 55   sup|    semidiametrum habet. sic quoque in Iove primus partium 10 et
 56   sup|           semidiametros continent. in Marte autem primus partium
 57   sup|            contingit, sed telluris in orbe magno aspectum variantis.
 58   sup|            Solis radium contingit. in his autem omnibus tanto
 59   sup|          sidus movetur, unde minor in Saturno quam Iove, et rursus
 60   sup|       Saturno quam Iove, et rursus in Marte maxima, secundum proportionem
 61   sup|         sidera nobis pererrant. ~ ~in latitudine vero duplicem
 62   sup| circumferentiis quidem epicyclorum in una superficie permanentibus
 63   sup|       axium deflexiones, non sicut in Luna circumducibiles, sed
 64   sup|          Luna circumducibiles, sed in eundem caeli tractum semper
 65   sup|        quas nodos vocant, aeternas in firmamento sedes occupant.
 66   sup|           media post stellam, quae in capite Geminorum orientalis
 67   sup|  antecedentem gradibus 6 et medio. in his igitur ac e diametro
 68   sup|    latitudinem. maximam vero, quae in his in quadraturis contingit,
 69   sup|          maximam vero, quae in his in quadraturis contingit, valde
 70   sup|        sideri proxima est, hoc est in ortu sideris vespertino.
 71   sup|      sideris vespertino. tunc enim in Saturno gradibus duobus
 72   sup|          et besse axis inclinatur; in Iove gradibus duobus dempto
 73   sup|    gradibus duobus dempto triente; in Marte vero gradu uno et
 74   sup|         sic quidem diversitas haec in maximis latitudinibus apprime
 75   sup|        accidit etiam motu telluris in orbe magno latitudines visibus
 76   ven|            ut, quandocumque tellus in linea ad absidem diametro
 77   ven|          epicycli proximum sit, et in transverso quadrantum remotissimum
 78   ven|      simili fere modo, quemadmodum in Luna minor epicyclus Solem
 79   ven|       simili quodammodo ratione ut in superioribus, sed conversa.
 80   ven|        superioribus, sed conversa. in illis enim accidit motu
 81   ven|        Sole distantiis, quae fiunt in contactibus circumferentiae
 82   ven|           Venerei motus summa, qua in longitudinem circumducitur. ~ ~
 83   ven|          unde septentriones petit, in abside sua habet. digressio
 84   ven|           procedit, quamquam eadem in se ipsa sit, duplex nobis21
 85   ven|            nobis21 ostenditur. nam in alterutro nodorum Veneris
 86   ven|         declinationes, eaedem vero in quadrantibus. ceteris autem
 87   ven|           mobilem, non autem sicut in superioribus illis ad nodos
 88   ven|            ad nodos pendentem, sed in aliis quibusdam volubilibus
 89   ven|       librationis inflexio et haec in ipso sidere, in quacumque
 90   ven|            et haec in ipso sidere, in quacumque tunc parte sui
 91   ven|          quapropter, si tunc sidus in abside sit vel ei e diametro
 92   ven|           penitus carebit, tametsi in nodis tunc versetur. hinc
 93   ven|          et axibus obliquis, sicut in superioribus dicebamus,
 94  merc|          De Mercurio.~ ~Sed omnium in caelo mirabilissimus est
 95  merc|           et huic epicycli duo, ut in Venere, in orbe suo revolubiles.
 96  merc|        epicycli duo, ut in Venere, in orbe suo revolubiles. nam
 97  merc|         revolutione renectitur, ut in omni situ telluris, quo
 98  merc|    epicycli remotissimum sit atque in quadrantibus proximum. et
 99  merc|      concursus hic non sufficit ut in ceteris. Terra siquidem
100  merc|            ceteris. Terra siquidem in supradictis absidis respectibus
101  merc|          dicta sustinet; ac rursus in quadraturis longe etiam
102  merc|      maiore. cum vero nullam aliam in longitudine diversitatem
103  merc|       motus extremi orbiculi binas in anno vertente revolutiones
104  merc|       libratas diximus. sic igitur in memoratis ad absidem telluris
105  merc|         centro orbis proximum est, in quadraturis autem remotissimus.
106  merc|    quadraturis autem remotissimus. in locis autem mediantibus,
107  merc|          orbiculi applicat amboque in unum concurrunt. quantitas
108  merc|        singuli quinque. sic igitur in universum 34 circuli sufficiunt,